کتاب «هنر قرآنی» منتشر شد
کتاب «هنر قرآنی؛ تحلیل زیباییشناسی تذهیبهای قرآنی دوره صفویه و کاربرد آن برای تصویرسازی کتابهای قرآنی کودکان» دستاورد پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات است که توسط آرزو پایدارفرد و فاطمه شفیعی از سوی انتشارات پژوهشگاه منتشر شد.
این کتاب در سه فصل تدوین شده است:
فصل اول: تحلیل زیباشناسانه تذهیبهای قرآنی دوره صفویه
فصل دوم: مبانی معنوی و شيعی هنر تذهیب قرآنی
فصل سوم: شیوههای تصویرسازی مذهبی کتاب کودک
آنچه از مسائل اصلي این اثر است چگونگي اجراي تذهيبهاي قرآني متناسب با دنياي کودک است که علاوهبر ايجاد انگيزة مطالعه در کودک، قابليت انتقال مفاهيم هنري چون الگوهاي اصلي تزيينات قرآن در دورههاي مختلف بهويژه صفويه (آشنايي با سرلوح، کتيبهها، شمسهها، تزيينات زرافشان مابين سطور و ...) و مضامين ديني قابل تصوير چون نور را داشته باشد.
روش تذهيب و مصورسازي قرآن يا «قرآنآرايي» يکي از کارآمدترين روشها براي جذب کودک به خواندن قرآن و داراي قدرت تفهيم مفاهيم ديني و ارزشهاي قرآني به کودکان و نوجوانان است و درنتيجه هنر ميتواند زبان انتقال ارزشهاي مکتب اسلام در رأس برنامههايآموزشي قرارگيرد تا نيازهاي شناختيـعاطفي و رواني کودک را برآورده ميسازد.
روش تحقيق در این پژوهش، به شيوه تجزيه تحليل کيفي است که ابتدا، شاخصها و الگوهاي تزييني قرآنهاي موزه ملي قرآن تهران معرفي، توصيف و سپس طبقهبندي و در روش کيفي به اختصار درباره مباني معنوي و نشانهشناختي تذهيب نيز مدارک و متوني ارائه شده است؛ چون تذهيبهاي قرآني نيز به واسطه همنشيني در مجاورت قرآن قابليت تأويل دارند.
نوع این تحقيق کاربردي است که از اطلاعات پايه و توصيفي کتاب چون بررسي تجليد، تزيينات صفحات افتتاحيه، کتيبههاي سرسوره، شمسهها و مُهرهاي قرآني براي رسيدن به کاربردي امروزي بااستفاده از تحليل دادهها و نگرش کيفي استفادهشده است.
روش انجام پژوهش جهتگيري آيندهنگر دارد تا در عصر معاصر، تأثير خويش را بر هنر تصويرسازي کتابهاي قرآني کودک، آشکار سازد. اطلاعات به شيوه تحليل محتوا، براي بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
نمونههاي تصويري که بخش مهمي از دادههاي اين پژوهش است به شيوه ميداني از موزههاي معتبري چون موزه ملي قرآن کريم تهران و موزه چهلستون اصفهان عکاسي شده است. در گردآوري اطلاعات نظري علاوه بر شيوه کتابخانهاي از فضاي مجازي، نظر صاحبنظران هنر سنتي اسلامي و گرافيک امروز همچنين تهيه پرسشنامه استفاده شده است.
کتاب «هنر قرآنی؛ تحلیل زیباشناسی تذهیبهای قرآنی دوره صفویه و کاربرد آن برای تصویرسازی کتابهای قرآنی کودکان» برگرفته از طرحي پژوهشي با همین عنوان که با نظارت صمد نجارپور جباری انجام شده و اکنون در ۱۹۱ صفحه و با قیمت ۲۰۰۰۰ تومان منتشر شده است.