بازی خبری: فرضیات مطرح

سلسله یادداشت‌های بازی‌های رایانه‌ای - اسماعیل افقهی (هیأت علمی پژوهشکده ارتباطات)
بازی خبری: فرضیات مطرح

بازی های رایانه ای از حوزه های مطالعاتی رسانه و مطالعات فرهنگی است و با توجه به تأثیری که در جوامع آکادمیک و جامعه داشته، حوزه ای بین رشته ای تحت عنوان مطالعات بازی ایجاد شده است که به مطالعات تحلیلی بازی ها و بویژه بررسی طراحی بازی، بازیگران و نقش آنها در جامعه و فرهنگ می پردازد. این مطالعات همانند مطالعات تلویزیون، فیلم و ... که به تأثیر این رسانه ها بر مخاطبان می­پردازند، تأثیر بازی ها بر مخاطبان، فرهنگ و جامعه را مورد تحلیل قرار می دهد.

تاکنون تعاریف متعددی از بازی خبری شده است. «ایان بوگوست» استاد دپارتمان رسانه در دانشگاه جورجیای امریکا بازی خبری را اثری مشترک بین روزنامه نگاری و بازی های ویدیوئی تعریف می کند. میگوئیل سیکارت، استاد دانشگاه آی تی کپنهاک نیز بازی خبری را آن نوع از بازی می داند که از رسانه برای شرکت در گفتگوی عمومی بهره می برد. وی همچنین عنوان می کند که بازی خبری، ژانر تدوین شده از بازی های سیاسی و جدی است که در ارتباط با خبری خاص ساخته  می شود.

همانطوری که یکی از اهداف روزنامه نگاری کمک به مردم برای تصمیم گیری درباره دموکراسی است، بازی خبری نیز ابزاری برای شکل دادن به فضای عمومی برای گفتگوی عمومی درباره موضوعی خاص است. مانند اتوبوس برگزیت (Brexit Bus) که در سال 2017  همزمان با پیشنهاد برگزاری رفراندوم در راستای خروج یا عدم خروج انگلیس از اتحادیه اروپا توسط شرکت ادویسا (Advisa) ساخته و روانه بازار شد. می توان گفت وقتی سازمان ها از بازی استفاده می کنند به آن بازی‌سازی یا بازی ­وارسازی می گویند و وقتی سازمان های خبری از بازی استفاده می کنند تحت عنوان بازی خبری از آن یاد می شود

بازی خبری شاخه ای  از بازی های  جدی یا بازی هایی است که با اهداف دیگری غیر از سرگرمی صرف ساخته می شوند. در حالی که از اوایل سال 2001 بازی های خبری وجود دارد، توسعه این بازی ها هنوز هم تبدیل به یک پایه اصلی روایتگری روزنامه نگاری نشده است. این ژانر از بازی ها با استفاده از اصول روزنامه نگاری، کاربران را در مورد موضوعات مرتبط با اخبار، با گشت و گذار در زمینه شرایط پیچیده یا سیستم هایی که توضیح آنها بدون تجربه دست اول دشوار است، مطلع می کند.

در بحث های تئوریک، نظریات مرتبط با بازی خبری که از ایده های آن پشتیبانی می کنند، نظریات خدمات عمومی رسانه و طرح ذهنی گریبر هستند. نظریه خدمات عمومی رسانه از این بعد که بازی خبری از برای دموکراسی است و خدمت عمومی به شهروندان و نه مصرف کنندگان ارائه می کند و نظریه طرح ذهنی نیز از این بابت که بر اساس این نظریه افراد از طرح ذهنی برای پردازش گزارش های خبری رسانه ها استفاده می کنند، لذا رسانه ها قادر هستند با سرنخ دهی به مخاطبان، در طرح ذهنی آن اثر بگذارند؛ بازی خبری نیز قادر است با فضاسازی به همراه تصاویر و دیگر عناصر در طول بازی همین سرنخ دهی را انجام دهد و کاربر بصورت فعال این سرنخ دهی را دنبال کرده و در نهایت به شکل اقناعی اثر لازم را پذیرا می شود. 


چندین فرضیه برای بازی خبری می توان متصور بود که بررسی آنها می تواند چشم انداز آینده این حوزه را مشخص کند.

الف) بازی خبری به بخشی مهم از آینده روزنامه نگاری تبدیل شود یا نشود، موضوع اراده است تا فناوری.

ب) بازی خبری برای به تصویر کشیدن و گفتمان در صنعت آینده رسانه بویژه رسانه خبری، یک اجبار است.

پ) بازی خبری، نمونه ای از آینده بازی های دیجیتالی؛ نه از لحاظ تکنولوژی بلکه از لحاظ نقش و تأثیر آن در فرهنگ است.

ت) بازی خبری همانند روزنامه نگاری می تواند به سود مردم باشد و در خدمت دموکراسی باشد.

اگر فرضیات بالا مخصوصاً فرضیه ب مورد تأیید قرار گیرند مسلماً در آینده از بازی خبری بیشتر یاد می‌کنیم ولی اگر چنین نشود بازی خبری همانند آر اس اس (RSS یک خوراک وب که امکان دسترسی کاربر به جدیدترین اخبار وب‌سایت‌ها را بدون چک کردن دستی امکان‌پذیر می‌سازد) به تاریخ می پیوندد. در همین ارتباط اخیرا بوگوست در مقاله ­اش عنوان کرده است که بازی های خبری جدیدی منتشر می شوند و با توجه به جذابیت آنها و سوژه های جالبی که دارند مورد توجه قرار می گیرند اما متأسفانه در کل، بازی خبری آنطور که باید و شاید هنوز توسط سازمان های خبری و سایر نهادهای مرتبط جدی گرفته نشده است و اهمیت آن درک نشده است. وی اعتقاد دارد که بازگشت به بازی خبری اجتناب ناپذیر است. همکاران او در پروژه هایی بازی های خبری را با کارتون های سیاسی (Political Cartoons) مقایسه کرده اند و به این نتیجه رسیده اند که بازی خبری نسبت به کارتون سیاسی می تواند تأثیرگذاری بیشتری داشته و متقاعد کننده تر باشد.

نهایت اینکه، کارشناسان و پژوهشگران حوزه بازی خبری بر این اعتقاد هستند که به‌رغم اینکه بازی خبری باعث تقویت جنبه‌های مختلف روزنامه‌نگاری و گزارش‌های خبری می‌شود اما سه مانع و چالش اصلی پیش روی شکوفایی آن وجود دارد: سرعت زیاد انتشار اخبار، عدم درک ویژگی های بلاغی بازی ها به عنوان رسانه و تحول سواد بازی که توسط جریانات اجتماعی و سیاست شکل گرفته است.


برچسب ها
از طریق فرم زیر نظرات خود را با ما در میان بگذارید