کتاب «اعتبارسنجی اطلاعات وب؛ از مفهوم تا مدل» منتشر میشود
کتاب «اعتبارسنجی اطلاعات وب؛ از مفهوم تا مدل» نوشته حمید کشاورز بهزودی ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر میشود.
این کتاب بر آن است تا مدلی پایه و بومی از اعتبار اطلاعات وب ارائه کند و آن را از زوایای گوناگون در یک جامعۀ آماری بیازماید.
کتاب اعتبارسنجی اطلاعات وب، مجموعاً در ۸ فصل تدوین شده است که «چالشهای نوین در ارزیابی اطلاعات»، «ویژگیهای محیط وب و چالشهای ارزیابی آن»، «اعتبارسنجی اطلاعات: بنیانهای نظری»، «زمینههای نوین برای اعتبارسنجی اطلاعات وب»، «گذری بر پیشینۀ پژوهشهای اعتبارسنجی اطلاعات وب»، «مدلسازی مفهومی اعتبارسنجی اطلاعات وب»، «اعتباریابی مدل مفهومی اعتبارسنجی اطلاعات وب در نظرسنجی خبرگان» و «یافتهها و راهکارها»، عناوین فصلهای آن را تشکیل میدهند.
نویسنده در این اثر، با بررسی ۹۰ اثر در زمینۀ اعتبار اطلاعات بهویژه در محیط وب، نشان میدهد که این مفهوم دارای مؤلفهها و ابعاد مختلفی است و وجوه بسیار متعددی دارد که باید آنها را در قالب لایهبندیها و مدلهای مفهومی دستهبندی کرد.
نویسنده پس از بررسی این آثار، مشخص میکند که اعتبار اطلاعات از دو بُعد تخصص و قابلیت اعتماد، تشکیل شده است. اعتمادپذيري به این معنا که اطلاعات بهلحاظ ساختاري، نوشتاري و ظاهري به شيوهاي ارائه شود كه اعتماد خواننده را به خود جلب كند. تخصص هم، یعنی اطلاعات به سبكي علمي، اصولي و از سوي منبعي شايسته به رشتۀ تحرير درآمده باشد. بنابراین به استناد این کتاب، اگر اطلاعات به شیوهای اعتمادپذير ارائه و از سوي منبعي متخصص نوشته شود، انتظار میرود منابع اطلاعاتي قابل اعتماد فراهم شوند. نویسنده توجه به هردوی این جنبهها را در ارزیابی اطلاعات وب بر همۀ جستوجوگران و پژوهشگران لازم میداند.
این کتاب مطابق بخشی از نتایج کیفی پژوهش، بیان میدارد بسیاری از معیارهای بررسی منابع اطلاعاتی در محیطهای سنتی، در محیطهای جدید نیز قابل استفاده هستند که مهمترین آنها نویسندگی، دقت، روزآمدی، پوشش و بیطرفی است. درواقع هرچند ماهیت و ویژگیهای منابع اطلاعاتی در محیطهای جدیدی چون وب دستخوش تغییر شدهاند، ماهیت ارزیابی تفاوت بنیادینی پیدا نکرده است. لذا بسیاری از کاربران باید منابع تحت وب را نیز بر پایۀ معیارهای سنتی مورد ارزیابی قرار دهند.
در پایان کتاب، نویسنده اعلام میدارد هرچند پژوهش درصدد بررسی رفتار واقعی کاربران در شرایط طبیعی یا آزمایشگاهی نبوده و درصدد طراحی یا پیشنهاد سیستمی برای بررسی و تأثیرگذاری بر رفتار ارزیابی اعتبار اطلاعات وب نیست، اما براساس مدل نهاییای که پدید آورده، پیشنهادهای کاربردیای را ارائه میکند تا موردتوجه افراد درگیر در این حوزه مانند طراحان سیستمهای وبی، آموزشگران سواد اطلاعاتی، کتابداران و مجموعهداران، تولیدکنندگان محتوا و یا حتی سیاستگذاران و برنامهریزان قرار گیرد.