مطالعات اجتماعی-فرهنگی سینمای ایران، فاقد برنامه پژوهشی است
«بررسی و ارزیابی حوزۀ مطالعات اجتماعی و فرهنگی سینمای ایران (کتابشناسی توصیفی- تحلیلی)» نوشته محمد گرامیاننیک، ازجمله پژوهشهای صورت گرفته در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با انتشار الکترونیکی است که نسخه آن، بر روی سایت پژوهشگاه قرار گرفته است.
این پژوهش، چارچوب کلی مطالعات سینمایی ایران را از منظر اجتماعی و فرهنگی طرح میکند. بهعبارت دیگر، مساله اصلی این مطالعه، ارائه گزارشی از «مطالعات اجتماعی و فرهنگی سینما» در ایران و در گام بعدی، ارزیابی و تحلیل آن است. ازهمینرو، تلاش میکند به این سوالات پاسخ دهد که در حوزه پژوهش اجتماعی و فرهنگی درباره سینمای ایران، چه میگذرد؟ در تحلیلهای فرهنگی و اجتماعی ارائه شده از سینمای ایران چه موضوعات و چه مضامینی برجسته شدهاند؟ این تحلیلها چه چیزی درباره بافت اجتماعی و فرهنگی موثر بر تولیدات سینمایی ایران میگویند؟ این تحلیلها چطور از فرم و محتوای آثار سینمایی به واقعیت اجتماعی پل میزنند و این رابطه را چگونه تفسیر میکنند؟
به طورکلی، این پژوهش، اهدافی چون ارائه فهرستی از مطالعات فرهنگی و اجتماعی موجود درباره سینمای ایران، چکیدهکردن و تحلیل ۲۰ اثر جامعتر، استخراج تحلیلها و نظریات ارائهشده، ارزیابی پژوهشها با توجه به سوالات اصلی، رویکردهای عمده، چارچوبهای تحلیلی و ... و کنارهم قرار دادن تحلیلهای ارائه شده با هدف ارائه برداشتی کلانتر را، دنبال میکند.
محقق پس از بررسی کتابهای منتشرشده در این زمینه، به فقدان برنامههای پژوهشی در حوزه مطالعات اجتماعی- فرهنگی سینمای ایران بهعنوان مسالهای بنیادی و تعیینکننده، اشاره میکند و همزمان به چند خصلت مطالعاتی مهم دیگر اشاره میکند که توجه و تمرکز محدود به چند فیلمساز و نپرداختن پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی به فیلمسازان برجسته دیگر، خلأ پژوهش درباره جریانهای فیلمسازی، جای خالی آثار جریانساز و روشنگر درباره ژانرهای سینمایی در ایران و زمینههای فرهنگی و اجتماعی موثر بر این ژانرها و خلأ آثار تحلیلکننده اقتصاد سینما یا اقتصاد سیاسی سینما از منظری علمی و پژوهشی، ازجمله آنها هستند.