اربعین، مفهومی کلیدی در ادبیات و فرهنگ شیعه است
آیین رونمایی از کتاب «پیادهروی اربعین؛ رسانه شیعه» نوشته حامد طالبی شنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در تالار شهید آوینی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
در ابتدای این برنامه محمد سلگی رئیس پژوهشگاه، ضمن خوشامدگویی به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تشکر از او در انتخاب پژوهشگاه برای مراسم رونمایی از ین کتاب، گزارش مختصری از فعالیتهای پژوهشگاه در طی ۴ سال گذشته ارائه داد و گفت: پژوهشگاه در طی ۴ سال گذشته، ۱۲۶۳ اثر در قالبهای مختلف منتشر کرده که ۳۹۰ مورد آن نشر الکترونیک، ۱۰۶ مورد گزارش اعم از یادداشت یا جستار و ۳۵۰ مورد آن، کتاب بوده است.
طی ۶ ماه گذشته، تأسیس مرکز آرشیو دیجیتال فرهنگی را داشتیم که کار آن، جمعآوری اطلاعات و دادههای فرهنگی از کل کشور است و تاکنون ۴۲۰ اثر و طرح پژوهشی را جمعآوری و بارگذاری کردهایم. اقدام دیگر ما در طی این ۴ سال، تأسیس پایگاه دادههای فرهنگی که دادههای خام فرهنگی را از کل کشور جمعآوری میکند.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به انتشار کتاب با موضوع اربعین ادامه داد: ما خود در سال ۹۸ کتابی را با عنوان «روایت پیادهروی اربعین» در پژوهشگاه رونمایی کردیم که حدود ۱۷ گزارش از پیادهروی را در آن منتشر کردیم. قصد داشتیم کارهای بیشتری را در این خصوص انجام دهیم که کرونا مجال نداد.
سعید کرمی مدیرعامل انتشارات سروش، سخنران بعدی این برنامه، از کتابهای منتشرشده در این انتشارات با موضوع اربعین نام برد که «پیادهها عاشقترند»، «اربعین، رسانه شیعه»، «به خدای درختان انجیر»، «اربعین عاشقی» و «رمان صور»، عناوین این کتابها بود.
او با بیان اینکه یکی از فعالیتهای انتشارات سروش، توجه به ظرفیتهای مغفول است، افزود: اربعین حاوی پیامهای مهمی است که در این زمینه، علیرغم تبدیل اربعین به یک فرهنگ عمومی ملی و حتی فراملی، کار چندانی نشده است. لذا ما در این زمینه ادای دین کردیم به ساحت امام حسین(ع) و حضرت زینب (س).
حامد طالبی نویسنده کتاب با استناد به جملهای از مقام معظم رهبری درخصوص اربعین و نقش رسانهای آن، به هدف خود از نگاشتن این کتاب اشاره و تصریح کرد: برای ما مهم، این بود که بتوانیم دریابیم که آیا اربعین یک رسانه است یا خیر؟ امروز در شرایطی هستیم که اکثر رسانههای دنیا، پیادهروی اربعین را پوشش نمیدهند و آن را بایکوت میکنند. تعدادی از رسانهها هم که آن را پوشش میدهند، رسانههای کوچک اطراف ایران هستند. لذا مسأله برای ما این بود که باتوجه به این بایکوت رسانهای، پیادهروی اربعین چطور میتواند نقش رسانهای خود را ایفا کند؟
او در پایان سیاستگذاری درست را منوط به فهم درست این مقوله کرد و ادامه داد: اگر پیادهروی اربعین، رسانهبودن آن و کارکردهای آن درست شناخته نشود، سیاستگذاران ما نمیتوانند سیاستگذاری درستی در این زمینه داشته باشند.
در پایان این مراسم محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تشکر از پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در میزبانی این مراسم، با اشاره به مفهوم اربعین، آن را مفهوم کلیدی در ادبیات و فرهنگ شیعه، دانست. او همچنین، ماه محرم را یکی از خاستگاههای مهم انقلاب اسلامی برشمرد و با تأکید بر اهمیت پیادهروی اربعین به عنوان یک حرکت عظیم شیعی، از فراهم نبودن امکان برگزاری این حرکت به دلیل بیماری کرونا در سال ۱۴۰۰ ابراز تأسف کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن ابراز امیدواری از برگزاری هرچه باشکوهتر پیادهروی اربعین طی سالهای آینده، حضور خود در مراسم آیین رونمایی از کتاب «پیادهروی اربعین؛ رسانه شیعه» را، حضوری نمادین در تجلیل از تولید آثاری با این مفهوم تاریخی و مهم و تشویق آن، اعلام کرد.
گزارش از: فریبا رضایی