بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصاد هنر در استان آذربایجان شرقی
طرح پژوهشی «بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اقتصاد هنر در استان آذربایجان شرقی» که به کوشش نجف قراچورلو و فرامرز نوری، جاوید قهرمانی و سعیده صمدزاد انجام شده، ازجمله آثار برگزیده در سومین دوره معرفی برترینهای پژوهش فرهنگی در سطح استانها است که از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان شرقی پژوهش شده است.
در مقدمه این مطالعه آمده است که سهم فرهنگ و هنر در اقتصاد استان آذربایجان شرقی مبهم است و با انجام آمایش فرهنگی، باید بدانیم در شرایط کنونی در چه جایگاهی ایستادهایم و بهسوی کجا و چه هدفی پیش میرویم، بهعبارت دیگر، چشمانداز توسعه فرهنگی باید دستمان باشد تا قدمهای توسعه بلندتر برداریم. بر همین اساس، این تحقیق به دنبال پاسخ به این پرسش است که «عوامل مؤثر بر توسعه اقتصاد هنر و برنامههای عملیاتی بهبود وضعیت موجود در استان آذربایجان شرقی چگونه است؟».
این پژوهش، با تمرکز بر بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای جایگاه و نقش هنرهای تجسمی، نمایشی، سینمایی و موسیقی استان آذربایجان شرقی در تعاملات ملی و بینالمللی سعی دارد تا به فهم درستى از پیچیدگىهاى دنیاى هنر دست یابد و ابزارى براى تحلیل ساختارى بازار هنر را در استان آذربایجان شرقی فراهم کند. به همین منظور، به تحلیلى ژرف از بازار هنر در این استان میپردازد.
پژوهشگران این اثر به موضوعاتی چون ظرفیت هنرهای بومی، زیرساختها و امکانات و مراکز مربوط به هنرهای تجسمی، نمایشی، سینمایی و موسیقی استان توجه کردهاند.
این تحقیق پس از تبیین نظام هنر و زنجیرة تولید و ارزش طی فصول مختلف، به پیشنهادها و ارائه برنامههای عملیاتی در بازار هنر میپردازد.
این پژوهش ضمن اشاره به برخی چالشهای اصلی در توسعه هنرهای تجسمی، نمایشی، سینمایی و موسیقی در این استان از قبیل تجهیزات و امکانات سختافزاری و نرمافزاری، نگرش نامناسب به هنر و هنرمند، مشکلات مالی هنرمندان و عدم سرمایهگذاری در آثار هنری به جهت ریسک بالا و...، به عوامل مؤثر بر بهبود وضعیت این هنرها میپردازد و مواردی چون لزوم فرهنگسازی و آگاهسازی، مدیریت صحیح عوامل در فعالیتهای مرتبط با هنر، غنیسازی ظرفیت انسانی با افزایش تحصیلات، کارآموزی، مهارتآموزی و ... را در این بخش عنوان و تشریح میکند.
در پایان ضمن پرداختن به عوامل مؤثر بر ارتقای جایگاه و نقش هنر استان آذربایجان شرقی در تعاملات ملی و بینالمللی، مجموعهای از راهکارهای عملیاتی ارائه شده که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت ارتباطهای بینالمللی ایران و استانها در حوزه هنر و همکاریهای بینالمللی هنرمندان به منظور ارتقا جایگاه بینالمللی بازار
- ایجاد تحرک اقتصادی از طریق اقداماتی چون ارائه مشوقهایی مانند معافیتهای مالیاتی موقت دولت، ساخت موزههای استانی برای شهرهای بزرگ و فرهنگسرا برای شهرهای کوچک و ...
- ایجاد رقابت در بازار با تقویت گالریهای استانداردی که قابلیت بینالمللی شدن را دارند، تربیت و افزایش تعداد مجموعهداران حرفهای و ایجاد فضای رقابتی میان موزهها در جهت کلکسیونداری
- حمایت مالی و تشویق هنرمندان و افراد خلاق از طریق ارائه تسهیلات
- تقویت و تشویق نوآوری، ابتکار و کمک به آفرینش های هنری