جریان‌­شناسی هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی

معرفی کتاب‌های برگزیده شانزدهمین جشنواره بین‌المللی پژوهش فرهنگی-2
جریان‌­شناسی هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی

طرح پژوهشی «جریان­‌شناسی هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی در پژوهش‌­های  تولید­شده» با مطالعه موردی کشورهای منتخب: انگلستان، آلمان، آمريکا و فرانسه) اثر پژوهشی زهرا عبداله (دانش‌آموخته دکتری پژوهش هنر) است که در شانزدهمین  جشنواره پژوهش فرهنگی به عنوان اثر برگزیده در گروه هنر معرفی شد.

این پژوهش جامعۀ هنری را در جهت تنظیم سازوکارهای تولید و مصرف هنر و همچنین اصلاح و تعدیل دیپلماسی‏ های هنری و فرهنگی در هر دو عرصۀ ملی و جهانی یاری می‏رساند.

پژوهشگر این اثر با بیان اینکه همه شئون زندگی اجتماعی معاصر در ایران از چالش اساسی زندگی دین­‌مدارانه در جهانی که الگوهای سکولار بر آن حاکم­­اند متأثر گشته است؛ بر این نظر است که هنر معاصر ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ از این‌رو جامعه هنری ایران به منظور حفظ کیان و بنیاد آینده هنر، ملزم به حضوری مؤثر و در عین حال متأثر از رابطة میان سنت و فرهنگ ایرانی با واقعیت جاری در هنر مدرن و معاصر جهانی است.

 به استناد این پژوهش به‌­طور قطع جامعه بین‌­الملل به‌­عنوان یکی از متغیرهای اساسی در این رابطه، نقشی به‌­سزا داشته و آگاهی از کمّ­‌وکیف گرایش‌ها و دیدگاه‌­های اندیشمندان خارج از کشور، کیفیت این حضور را دستخوش تغییر می­‌نماید. این در حالی است که اطلاع چندانی از این شاکله در دسترس نیست و هنرمندان ایرانی، کمتر خود را از منظر انتقادی پژوهشگران برون­‌مرزی نگریست‌ه­اند.

این طرح در پاسخ به این ضرورت، به جریان­‌شناسی مطالعات انجام‏‌شده در چهار کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان دربارۀ هنر پساانقلاب اسلامی پرداخته است.


بدین منظور، 54 متن از میان مقاله‌‏ها، کتاب‏‌ها، رساله‌‏ها و پایان‏‌نامه‏‌هایی که مؤلف آن‏ها به‌‏نوعی به مراکز تحقیقاتی یا دانشگاهیِ یکی از چهار کشور مزبور وابسته باشد انتخاب و با روش فراترکیب بررسی شده‌اند. در فرایند تحلیل، متون از منظر دیدگاه در چهار محور صوری (ویژگی­‌های فرمی یا محتوایی)، کارکردی­ کنشی (مؤلفه‌­های بازنمایی و بیانگری هنری)، پارادایمی (نحله­‌ها و مکاتب هنری)، و گفتمانی (گفتمان­‌های غالب هنری) بررسی شده‌اند. این متون از منظر رهیافت در سه دسته نظریه هنری، نظریه انتقادی، و نظریه اجتماعی قرار گرفتند که عمدتاً به بررسی کلیشه‌­سازی زیباشناختی، هویت‌­های تجویزی، و گسست اجتماعی و سَرخوردگی فرهنگی پرداخته‌­اند.

از رهگذر تحلیل این متون، چهار مضمون اصلیِ «هویت»، «معاصریت»، «ایدئولوژی»، و «جنسیت» استخراج شده و در نهایت، سه جریان عمدۀ «بررسی ابعاد و چالش‏های تجربۀ هنری در ایران پساانقلاب»، «ارزیابی تأثیرات نهادینه‏‌سازی در هنر پساانقلاب» و «واکاوی تجارب جنسیتی در هنر پساانقلاب» شناسایی شده است.

 

زهرا عبداله متولد 1351 شهر تهران، دارای دکترای تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی است.  ایشان دورة کارشناسی خود را در رشتة مهندسی کامپیوتر در دانشگاه شهید بهشتی و در ادامه، دورة کارشناسی­ ارشد را در رشتة پژوهش هنر با رتبه اول  و دورة دکترا را با رتبه ممتاز در سال 1394 در دانشگاه‌های  الزهرا و شاهد به پایان رساند. وی پس از فراغت از تحصیل به ­مدت 6 سال پژوهشگر گروه هنرهای تجسمی پژوهشکدة هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر، و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. تدریس در مقطع  کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد، انجام چندین طرح پژوهشی، سخنرانی در نشست­های علمی، عضویت در کمیته‌­ها و شوراهای علمی و پژوهشی، داوری مجلات داخلی و خارجی، و دبیری بیش از 20 نشست تخصصی در زمینه هنر از دیگر فعالیت­های آموزشی و پژوهشی ایشان است. 

حوزه­‌های پژوهشی این پژوهشگر به­‌طور خاص هنرهای  اسلامی و ایران است و در این حوزه ها  11 مقالة فارسی در مجلات معتبر ایران و 6 مقالة انگلیسی در مجلات معتبر بین­‌المللی به چاپ رسانده اند. عناوین کتاب­های تألیفی ایشان عبارت است از : «تا خداوند معراج­ها، واکاوی ماهوی معراج در نگاشته­ها و نگاره­ها»، «هنر ما از نگاه آنها»، و «نورهای رنگی و رنگ­های نورانی، تأملی در نگارگری ایران قرون میانه».وی همچنین ترجمة 6 مقاله و 3 کتاب با عناوین «نماد و سرنمون، پژوهشی در معنای وجود»، «تعامل پدیدارشناسی، علوم اجتماعی و هنرها»، و «هنردرمانی» را در کارنامة پژوهشی خود دارد.

 



برچسب ها
از طریق فرم زیر نظرات خود را با ما در میان بگذارید