گزارش فرهنگی «اصول تشخیص نظرسنجی‌های معتبر؛20 پرسشی که یک روزنامه‌نگار باید دربارۀ نتایج نظرسنجی مطرح کند» ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.

این گزارش، نوشته شلدون آر. گویزر و جی. ایوانز ویت است که ویراست سوم آن در سال 2006 ازسوی شورای ملی نظرسنجی عمومی (آمریکا) منتشر و به تازگی توسط حسین تدین در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ترجمه شده است.

این نوشتار، نظرسنجی‌های افكار عمومی را جزء لاینفك پوشش خبری می‌داند که از ارزش خبری بالایی برخوردارند. مطابق این یادداشت، انتشار یافته‌های یک نظرسنجی غیرحرفه‌ای، تفسیر بیش­ ازحد یا گمراه‌‌کننده از یافته‌های نظرسنجی و مستندات ضعیف نظرسنجی‌ها ازجمله مشکلات هستند. به همین دلیل تأکید می‌کند که نحوۀ گزارش‌دهی خبرنگاران از نظرسنجی‌ها باید دقیق و محکم باشد. در این راستا نویسندگان 20 پرسش را جهت شناخت نظرسنجی علمی از غیرعلمی و یا شبه‌­علمی، مطرح و درمورد ابعاد و تفهیم آن ازجمله نتایج و شیوه‌های عملکرد مجریان نظرسنجی، اعم از ساختار و نحوۀ سؤالات تا زمان و مکان پرسشگری و مباحث جانبی، توضیحاتی داده‌اند. این پرسش‌ها موارد زیر را شامل می‌شود:

1. چه کسی نظرسنجی را انجام داده است؟

2. چه کسی هزینۀ نظرسنجی را پرداخت کرده و چرا انجام شده است؟

3. چند نفر برای نظرسنجی مصاحبه شدند؟

4. پاسخ­گویان چگونه انتخاب شده‌اند؟

5. پاسخ­گویان از کدام منطقه (ملت، ایالت یا منطقه) یا کدام گروه (معلمان، حقوق­دانان، رأی­دهندگان دموکرات و غیره) انتخاب شده‌اند؟

6. آیا نتایج براساس پاسخ‌های کلیۀ افرادِ مصاحبه‌­شده است؟

7. چه کسی باید مصاحبه می‌شد و نشد؟ آیا نرخ پاسخ اهمیت دارد؟

8. نظرسنجی چه زمانی انجام شده‌ است؟

9. مصاحبه‌ها چگونه انجام شده است؟

10. نظرسنجی در اینترنت یا شبکۀ جهانی وب چیست؟

11. منظور از خطای نمونه­‌گیری برای نتایج نظرسنجی چیست؟

12. چه کسی مقدم است؟

13. چه عواملی دیگری می­توانند نتایج نظرسنجی را منحرف کنند؟

14. چه سؤالاتی مطرح شده است؟

15. سؤالات به چه ترتیب مطرح شده است؟

16. نظرسنجی‌ القایی چیست؟

17. چه نظرسنجی دیگری با این موضوع انجام شده است؟ آیا همین حرف‌ها را می‌زنند؟ اگر آن­ها متفاوت هستند، چرا متفاوت هستند؟

18. رأی­‌پرسی چیست؟

19. چه چیز دیگری لازم است در گزارش نظرسنجی درج شود؟

20. حالا که تمام سؤالات را مطرح کرده‌ایم و جواب‌ها به نظر خوب می‌رسند، آیا باید نتایج را گزارش کنیم؟

نویسندگان این نوشتار معتقدند به‌­رغم وجود برخی مشکلات، پیمایش افکار عمومی اگر به‌­درستی انجام شده باشد، هنوز هم می‌تواند به‌عنوان بهترین ابزار سنجش عینیِ وضعیت دیدگاه‌های مردم مطرح باشد.

مترجم در پایان یکی از معضلات اساسی در کشور را تعداد زیاد مؤسسات نظرسنجی و نبود نهادی برای نظارت بر تأسیس آن­ اعلام می‌کند و پیشنهاد می‌کند برای تقویت هم‌افزایی مؤسسات نظرسنجی در ایران و سیاست­گذاری دقیق آن­ها و پرهیز از عملکرد جزیره‌ای این مؤسسات، به مانند شورای ملی نظر‌سنجی آمریکا، شورای ملی نظرسنجی ایران تأسیس شود که حداقل کارکرد آن، استاندارد کردن فعالیت، مسئولیت‌­پذیری و انتشار گزارش‌های این مؤسسات باشد.