نخستین نشست از مجموعه نشست‌های مجازی «مطالعه ابعاد آموزش و پژوهش در هنرهای  سنتی ایران با رویکرد احیا و توسعه‌» با عنوان «ادراک حکمت هنر اسلامی در امر احیا و توسعه هنرهای سنتی»، دوشنبه 19 مهر 1400 با حضور محمدعلی رجبی و مهدی محمدی، محققان حوزه مطالعات حکمی هنر اسلامی، به‌صورت برخط برگزار شد.

در بخش اول این برنامه محمدعلی رجبی با واکاوی مفاهیم بنیادی حکمت هنر اسلامی تصریح کرد: خاستگاه هنرهای سنتی، فرهنگ دینی است. خصوصاً اگر‌بخواهیم منظورمان را از هنرهای سنتی به سمت هنرهای قدسی بکشانیم. علم، معرفت الله است و خداوند اولین معلم است. خداوند علم قرآن را آموخت که همه علوم در آن قرار دارد. انسان را نیز آفرید و به او، علم بیان یاد داد تا آنچه را که آموخته بود، بتواند تبیین کند. در فرهنگ‌های اسلامی و عرفانی علم، شناخت معلوم است و سیر از مقام معلوم به مقام محمود انسانی‌ست. چنین علمی را علم «کماهی» یا «حکمت اسلامی» می‌گویند. بنابراین حکمت اسلامی می‌شود بیان کلام حکیم؛ حکیمی که خود خداوند است.

کسی که احراز لیاقت می‌کند و به مقتضای وجود خود، سیر می‌کند و با حق پرده‌نشین می‌شود، بخشی از کلام خداوند را می‌گیرد که ما به او حکیم می‌گوییم. کسی که درواقع به لحاظ معرفتی به مقامی برسد که بتواند شایسته اسم «الحکیم» خداوند باشد. چنین علمی دیگر ساخته دست بشر نیست بلکه علمی‌ست که از سوی حق می‌آید و بشر می‌تواند مثل یک آینه، علم خداوند را منعکس کند. چنین علمی را نور می‌گویند که جای آن قلب است و قلب انسان چون عرش رحمان است، باید پاک نگه داشته شود تا بتواند این علم در آن جای گیرد.

ادامه مطلب