نخستین رویداد بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام به کار خود پایان داد
نخستین رویداد تخصصی و نمایشگاه بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام که ۸ تا ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ در برج میلاد تهران و به دبیری طیبه عزتاللهینژاد (عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهگ، هنر و ارتباطات) برگزار شده بود، به کار خود پایان داد.
این رویداد هشتم اردیبهشت با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح شده بود. اسماعیلی در افتتاحیه این رویداد تاکید کرد وزارت فرهنگ جهت تنوع بخشی در حوزه پوشش با تاثر از مسیولیت اجتماعی تمام تلاش خود را خواهد کرد تا از ظرفیت بزرگ فرهنگ ایرانی، اسلامی بیشترین بهره را ببرد. وی تصریح کرد: کارگروه ساماندهی مد و لباس موظف است تا با شناسایی همه ظرفیت های متعلق به فرهنگ کشورهای جهان اسلام، تمام این ظرفیت های فرهنگی، تمدنی را به عرصه بیاورد و ما به عنوان یک امت واحده اسلامی باید با برپایی چنین رویدادهایی به دنبال هم افزایی فرهنگی ملت های مسلمان باشیم. وزیر فرهنگ همچنین نخستین رویداد تخصصی پوشاک سنتی جهان اسلام را برنامه آغازین برای مسیر هم افزایی با جهان اسلام دانست و تاکید کرد مسلما رویدادهای اینچنین با برنامه ریزی مدون ادامه خواهد داشت.
بخش نمایشگاهی نخستین رویداد تخصصی بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام با حضور شرکتکنندگانی از کشورهای عراق، سوریه، فلسطین، لبنان و دیگر کشورهای اسلامی، لباسهای سنتی خود را در مجموعه فرهنگی برج میلاد تهران برای علاقهمندان به نمایش گذاشتند. در این نمایشگاه مجموعه لباسهای سنتی ایرانی و کشورهای اسلامی به همراه تعدادی کارگاه آموزشی و تصویرسازیهای زنده دستی و دیجیتال از سوی اغلب دانشجویان دانشکده هنر ارائه شد. توجه به تکثر فرهنگی جهان اسلام، به نمایش گذاشتن عناصر فرهنگی متنوع با وجوه مشترک و نیز توجه به نقش مؤثر فرهنگ و دیپلماسی در روابط کشورها و وحدت جهان اسلام از جمله اهداف نخستین رویداد بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام اعلام شده بود.
در این رویداد تخصصی، نشستهای علمی نیز با همکاری پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا (س) در برگزار شد. به گزارش روابط عمومی دانشگاه الزهرا (س)، مجموعه نشستهای علمی این رویداد روزهای 10 و 11 اردیبهشت 1401 با حضور استادان برتر دانشگاههای ایران و برخی کشورهای جهان اسلام مانند مالزی، عراق، آذربایجان، ترکمنستان و سوریه برگزار شد.
دبیر علمی نشستهای روز اول این رویداد، مریم مونسی سرخه، عضو هیات علمی گروه طراحی پارچه و لباس و دبیر اجرایی آن ربابه غزالی عضو هیات علمی گروه طراحی پارچه و لباس بودند. سخنرانان همگی از اعضای برجسته هیات علمی دانشگاهها و پژوهشکدهها، سفرای کشورهای مسلمان، دبیران انجمنهای مرتبط با مد و لباس، و نیز مراکز بزرگ علمی و مؤلفان کتب و مقالات و صاحبنظران در حوزههای فرهنگی، اقتصادی و علمی بودند. محورهای کلی سخنرانیها در رابطه با فرهنگ، دین و جایگاه پوشش سنتی کشورهای مسلمان تعریف شد. در این راستا، مباحثی در رابطه با دیپلماسی مد، واکاویهای فرهنگی در کشورهای مسلمان، بررسی آرایههای تزئینی در پوشش سنتی، لباسهای تاریخی معنادار در ادوار تاریخی، جایگاه حجاب درا قوام و مباحث انسانشناسی و زیباییشناسی بومی در لباسآرایی، سهم لباس در هزینههای خانوار از منظر اقتصادی و غیره ارائه شد.
شرح کوتاهی از سخنرانیها در روز اول به این قرار است:
- حسین مهربانیفر، عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در سخنرانی با عنوان "دیپلماسی مد"، به لباس به عنوان نحوه ارتباط بشری اشاره کرد و تاثیرگذاری در سبک زندگی، افکار عمومی جامعه و مخابره پیامهای دیپلماتیک در سراسر جهان را به لباس نسبت داد. وی، سهگانه دیپلماسی مد را در ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی برشمرد. فرصتهایی برای شکلگیری زمینههای خارجی و جذب سرمایهگذاری از طریق فعالیتهای اقتصادی و برخی دلالتهای فرهنگی از طریق مد را عنوان نمود.
- البهادلی، استاد تمام تاریخ و فرهنگی اسلامی دانشگاه بصره، در مقالهای با عنوان "لباس طبقات خواص در صدر اسلام" اشاراتی به لباس از زمان صدر اسلام در پوشش بزرگان دینی و علما داشت و معانی نمادین لباس از گذشته تا زمان اموی را برشمرد. این سخنرانی توسط خانم دکتر مشکینفام، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) و رییس پژوهشکده زنان به فارسی ترجمه شد.
- ربابه غزالی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س)، در سخنرانی خود با عنوان حجاب در پوشاک سنتی اقوام ایرانی، به لباس به عنوان مقولهای فرهنگی اشاره داشت و آن را سبب تمایزات فرهنگی دانسته و تشابهاتی از آن ها را با فرهنگ ایرانی و اسلامی برشمرد.
- محمدرضا دهشیری، سفیر ایران در سنگال، به "واکاوی فرهنگی مدل پوشاک مردم کشور مسلمان سنگال" پرداخت و لباسهای سنتی سنگال را نماد تاریخ و معیارهای اجتماعی مردم این کشور برشمرد.
- نازلینا شاری، استاد دانشگاه مالزی، به "جذابیت پوشاک سنتی مالزی از دیدگاه اسلام" پرداخت و لباس سنتی مالزی را به عنوان هویت فرهنگی این کشور دانست. این سخنرانی توسط خانم مهشید مسیبی دانشآموخته گروه طراحی لباس دانشگاه الزهرا(س) به فارسی ترجمه شد.
- ضیائی، رایزن سابق فرهنگی ایران در مالزی و استاد دانشگاه مالزی، به بررسی "پوشاک مردم مالزی و اندونزی" پرداخت. وی دولت، خانواده، کتب درسی و رسانههای جمعی و روحانیت را از جمله عوامل تاثیرگذار بر حجاب در مالزی برشمرد.
- طاهری، مشاور معاون مجلس، حقوقی و امور استانهای سازمان برنامه و بودجه کشور، در ارائه خود با عنوان "سهم پوشاک در هزینه خانوارهای شهری و روستایی ایران در سالهای ۱۳۹۰-۱۳۹۸"، علاوه بر مباحث فرهنگی، بعد اقتصادی را نیز در توسعه کشور بسیار مهم دانست. وی طبق اعداد و جداول ارائه شده از میزان هزینهکرد اقلام متعدد از جمله پوشاک در خانوارهای شهری و روستایی طی سالهای مختلف، بیان نمود که بررسی سهم پوشاک میتواند در برنامهریزیهای کلان مورد بررسی قرار گیرد و پیشنهاداتی در زمینه ارتقای صنعت پوشاک در کشور ارائه کرد.
- مافیتبار، عضو هیات علمی دانشگاه هنر، در ارائه خود با عنوان "پوشش اجتماع زن ایرانی: بازماندهای از چهارده قرن"، لباس اجتماع زنان را طی ادوار تاریخی از لحاظ شکلی و دلایل تغییر آن بررسی کرد و تاریخ لباس را از این منظر مهم دانست که میتواند پیشبینیهایی در مسیر آتی داشته باشد.
- سماعی، دبیر کارگروه هنر ایرانی اسلامی انجمن آرایههای تزئینی مد و لباس کشور، با عنوان "شناخت و کاربرد نقوش و آرایههای سنتی و تاثیر آن بر پوشش ایرانی" سخنرانی کرد. وی نقوش را از منظر ایجاد مفهوم در لباسها مهم دانست و آن را به عنوان زمینههای موثر چالشی برای تحقیقات مفصل آتی معرفی کرد.