خودتزئینی، زیباییشناسی بومی و دین
نشستهای روز دوم نخستین رویداد بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام برگزار شدنشستهای روز دوم نخستین رویداد بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام در تاریخ 11 اردیبهشت 1401 در دانشگاه الزهرا برگزار شد. در روز دوم این رویداد 10 سخنرانی با دبیری روشنک داوری، عضو هیات علمی گروه طراحی پارچه و لباس دانشکده هنر دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد. شرح کوتاهی از سخنرانیهای روز دوم این رویداد به این شرح است:
طیبه عزتاللهینژاد، عضو هیأت علمی پژوهشکده هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در مورد "خودتزئینی، زیبایی شناسی بومی و دین" صحبت کرد. ایشان از دیدگاه انسانشناسی به مقوله زیبایی، بدن و لباس پرداخت و بدن و لباس را به دو بخش مادی و معنوی تقسیم کرد که هر کدام معنا و مفهوم متفاوتی را حمل و به نمایش میگذارند. آیینها را نمایشدهنده جنسیت انسانها تعریف نمود و نکتهای که به خوبی به آن اشاره نمود، حفظ تاریخ از طریق بدن بود. همچنین همردیف بودن خوبی، درستی و زیبایی بود. مساله دیگر، تنوع و کثرت در لباسها و جامعه سنتی بود که توسط دوره مدرن مورد هجمه قرار میگیرد و یکسانسازی را هدف قرار میدهد. ایشان برای روشن شدن توضیحات از نمونه موردی قوم ترکمن مثال آورد. نکات مبهم حوزه انسانشناسی که پژوهشگران تاکنون به آن نپرداختهاند به این دلیل که بیشتر بر مطالعه نقوش لباسهای سنتی متمرکز بودهاند باعث شد تا زمانی به توضیح و پاسخگویی به سوالات حاضران اختصاص داده شود.
سمانه شهرینژاد، مدرس دانشگاه شریعتی تهران، در مورد "نقش پوشاک سنتی را از منظر آرای کلیفورد گیرتز" صحبت کرد.جبار رحمانی، دانشیار موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی به ایراد سخنرانی پرداخت. ایشان لباس را ابژه مناقشههای فرهنگی دانست که باعث شیزوفرنی فرهنگی و اختلال در بازنمایی فرهنگی میشود. وی مسأله لباس را از جنبههای اجتماعی و سیاسی مورد مطالعه قرار داد.سیمین حاجیپور، رئیس گروه مطالعات جامعه شناسی سیاسی مرکز فرهنگ سیاسی بینالمللی ماه در مورد "پوشاک و هویت زنان ایران" صحبت کردند. توضیحاتی را از بُعد جامعهشناسی در مورد لباس و مد و تفاوتهای ایجادشده در طی دورههای مختلف در حوزه پوشاک و هویت زنان ایران ارائه نمود.
صابره دنیامالیهوا از کشور آذربایجان، راجع به "پوشش و فرهنگ زنان مناطق مختلف آذربایجان" توضیحاتی ارائه نمود. ایشان با دقت بالا، لباسهای مناطق مختلف کشور آذربایجان، اسامی قطعات مختلف پوشاک سنتی، جنس، رنگ، نوع برش و دلایل استفاده از آنها و تفاوت بین لباسها را توضیح داد و نمونههایی از طرحهای الهام گرفته از لباسهای سنتی با اجرای مدرن را به شرکتکنندگان در نشست نشان داد. از نکات جالب توجه، ردپای فرهنگ و سنت مشابه با ایران به دلیل پیشینه مشترک دو کشور بود. عزتاللهینژاد ترجمه همزمان از زبان ترکی به فارسی را عهدهدار بود.
همام عبدالرحمن از کشور سوریه در مورد "لباس سنتی سوریه و گذشته و آینده آن"، مطالب متفاوتی را مطرح نمود. ترجمه همزمان این سخنرانی از زبان عربی به فارسی بر عهده خانم غلامی، از اساتید دانشگاه الزهرا(س) بود.
در انتهای نشست، هیأتی از دانشگاه جامعه الزهرا کشور عراق و شهر کربلا، خانم هبه و خانم مرثوا به سخنرانی پرداختند.
نخستین رویداد بینالمللی پوشاک سنتی جهان اسلام با همکاری کارگروه مد و لباس کشور و دانشگاه الزهرا (س) در تاریخهای 8-13 اردیبهشت 1401 در محل برج میلاد در تهران برگزار شد. دبیر این رویداد، طیبه عزتاللهینژاد و دبیر علمی آن، مریم مونسی سرخه، عضو هیات علمی گروه طراحی پارچه و لباس بودند. مجموعه لباسهای سنتی ایرانی و کشورهای اسلامی به همراه تعدادی کارگاه آموزشی و تصویرسازیهای زنده دستی و دیجیتال در محل نمایشگاه از سوی اغلب دانشجویان دانشکده هنر برگزار شد. در کنار این موارد، مجموعه نشستهای علمی با حضور استادان برتر دانشگاههای ایران و برخی کشورهای جهان اسلام مانند مالزی، عراق، آذربایجان، ترکمنستان و سوریه در تاریخهای 10 و 11 اردیبهشت 1401 در محل پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا (س) برگزار گردید. سخنرانان همگی از اعضای برجسته هیات علمی دانشگاهها و پژوهشکدهها، سفرای کشورهای مسلمان، دبیران انجمنهای مرتبط با مد و لباس، و نیز مراکز بزرگ علمی و مؤلفان کتب و مقالات و صاحبنظران در حوزههای فرهنگی، اقتصادی و علمی بودند. محورهای کلی سخنرانیها در رابطه با فرهنگ، دین، و جایگاه پوشش سنتی کشورهای مسلمان تعریف شد. در این راستا، مباحثی در رابطه با دیپلماسی مد، واکاویهای فرهنگی در کشورهای مسلمان، بررسی آرایههای تزئینی در پوشش سنتی، لباسهای تاریخی معنادار در ادوار تاریخی، جایگاه حجاب در اقوام و مباحث انسانشناسی و زیباییشناسی بومی در لباسآرایی، سهم لباس در هزینههای خانوار از منظر اقتصادی و غیره ارائه شد.