نقد و تحلیل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر
چهارمین نشست از سلسله نشستهای سیاست هنر با عنوان «نقد و تحلیل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر» دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ با حضور سید عباس میرهاشمی (دبیر پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر)، حسین عصمتی (پژوهشگر و مدرس دانشگاه) و هادی بابایی فلاح (رئیس پژوهشکده هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) و دبیری مهدی متولیان در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
در این نشست با مقدمه مهدی متولیان، عباس میرهاشمی گزارشی اجمالی از جشنواره پانزدهم و دشواریهای برگزاری آن ارائه کرد. ایشان ضمن اشاره به اهداف اولیه جشنواره هنرهای تجسمی فجر، بسترسازی برای دیدهشدن آثار هنرمندان هنرهای تجسمی کشور را یکی از اهداف تعیین شده برای این جشنواره دانست.
او علاوه بر اشاره به جزئیات بخشهای مختلف جشنواره پانزدهم، چگونگی فراخوان، چگونگی انتخاب آثار برای نمایشگاه و شیوه گزینش آثار منتخب، به «تجسم هنر» نیز اشاره و تصریح کرد: بخشی از جشنواره هنرهای تجسمی فجر، امتداد جشنواره در مراکز استانها و شهرستانها بود. با سازوکار برنامهریزی شدهای که برای افزایش مشارکت شهرستانها در نظر گرفته شده بود، برخی از آنها در برگزاری این رویداد موفق بودند. اگر این سازوکار برای جشنوارههای بعدی مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد، نتایج بسیاری مفیدی را برای هنر تجسمی مراکز استانها به ارمغان خواهد آورد.
در ادامه نشست، دکتر بابائی از طریق طرح مسائل سیاسی مربوط به نیمه دوم سال ۱۴۰۱ که موجب دشواری در برگزاری جشنواره شد، نتایج نهایی فعالیتهای عباس میرهاشمی و همکاران او را فعالیتهایی قابل ستایش دانست. به زعم او، تمرکز بر کلیدواژه ایران و پرهیز از گرایشات جناحی وحدتگریز، رمز موفقیت این جشنواره بوده است.
با وجود موفقیت کلی جشنواره، اختلاف کیفیت بخشهای مختلف جشنواره، یکی از مسائل انتقادی مطرح در ادامه جلسه بود؛ بابائی با اشاره به نمونه آثار ارائه شده در بخشهای نقاشی و مجسمهسازی، فاصله کیفی آنها از بخشهای موفق جشنواره مثل تصویرسازی، گرافیک، پوستر، عکاسی و کاریکاتور را مورد سؤال قرار داد که پاسخهای آقای میرهاشمی را به همراه داشت.
در ادامه جلسه، دبیر نشست مهدی متولیان سؤالاتی را مطرح کرد که علاوه بر آقای میرهاشمی، دکتر حسین عصمتی نیز به آنها پاسخ گفت. طرح نسبت هنرهایی مثل معماری و هنرهای ترکیبی و ویدئویی با جشنواره هنرهای تجسمی فجر بخشی از این سؤالات بود.
ظرفیت تصمیمگیری شورای سیاستگذاری جشنوارهها درباره حضور یا عدم حضور بعضی رشتهها در بعضی ادوار جشنواره، بخشی از آئیننامه مصوب سال ۱۳۹۱ بود که در این نشست مورد اشاره قرار گرفت. براساس این آئیننامه، در صورت به حدنصاب نرسیدن آثار واصله به جشنواره یا براساس پیشبینیهای اعضای شورا، امکان عدم برگزاری یک بخش خاص از جشنواره وجود دارد که در این دوره درباره یکی از رشتهها اجرایی شد.