شعر دفاع مقدس اسطورهسازی نمیکند
نخستين نشست از سلسله نشستهای تخصصی «ادبیات انقلاب اسلامی؛ از نظر تا نظریه» با عنوان«شعر دفاع مقدس» با حضور دکتر اسماعیل امینی و به دبیری دکتر محمودرضا اکرامیفر، ۶ مهر ۹۵ در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
در این نشست، دکتر امینی به ویژگیهای شعر دفاع مقدس پرداخت و گفت: شعر دفاع مقدس گونهای جدا از شعر جنگ و شعر مقاومت است. این شعر تبعات جنگ را بازتاب میدهد و از ارزشهایی که اساساً سیاسی نیستند، دفاع میکند. شعر دفاع مقدس، ملتزم به نظام اندیشهای است که جنگ را پیش بُرد.
وی با اشاره به سهم ۳۰ تا ۴۰ درصدی شعر دفاع مقدس در ادبیات معاصر ایران گفت: در کنار شعرهای سفارشی حوزه دفاع مقدس، اشعار ارزشمندی نیز در این حوزه داریم که سفارشی نیست و از غنای بالایی برخوردار است و حتی جریانسازند.
دکتر امینی، رسایی و بلاغت شعر دفاع مقدس را از ویژگیهای ممتاز این نوع شعر بیان کرد و گفت: قصد شاعر دفاع مقدس، تأثیرگذاری بوده است لذا به مقتضای حال و مقام مخاطب، شعر سروده و این همان بلاغتی است که این نوع شعر از آن برخوردار است. شعر دفاع مقدس به لحاظ اندیشه، عینی است و نه ذهنی؛ و از ارزشهایی که عینیت دارد، دفاع میکند.
این استاد دانشگاه افزود: تنوع واژگانی شعر دفاع مقدس، کم است و ارجاعات این نوع شعر، بیشتر از جنس ارجاعاتی است که مردم آن را میشناسند و با آن آشنا هستند. وی همچنین گفت: شعر دفاع مقدس با این که از واژههای حماسی استفاده میکند، اما از جنس شعر حماسی نیست؛ اغراق و مبالغه و تخیلِ حماسی ندارد؛ شعر دفاع مقدس اسطورهسازی نمیکند اگرچه به اسطورهها و اسوهها ارجاعاتی دارد؛ شعر دفاع مقدس، تمام، وصف عینیات است.
این منتقد ادبی با تأکید بر اینکه شعر دفاع مقدس نیاز به متولی رسمی ندارد، گفت: ظلمی که به شعر انقلاب و شعر دفاع مقدس شد این بود که چنین القا کردندکه این نوع شعر باید حتماً سیاستگذار و مدافع رسمی داشته باشد؛ در حالی که شعر انقلاب و شعر دفاع مقدس مانند خود جنگ، که جنگ عقیده بود و توسط مردم اداره شد، شعری است که لازم نیست متولی و مدافع رسمی داشته باشد.