دکتر هادی خانیکی، استاد علوم ارتباطات، در مقدمه‌ای که بر کتاب «قدرت ارتباطات» نوشته‌اند، تأکید می‌کنند که کتاب قدرت ارتباطات به‌خوبی رویکردهای جدید کاستلز را به مباحث نوین اجتماعی، سیاسی و ارتباطی نشان می‌دهد.

خانیکی می‌نویسد: چنان‌که دیده می‌شود در فرآیند تحول فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، توجه کاستلز از تمرکز بر فناوری‌ به رابطة تعاملی میان رسانه، قدرت و پادقدرت رسیده است. او اکنون به رسانه به‌مثابه‌ «فضای اجتماعی قدرت» نگاه می‌کند و در روند توسعة شبکه‌های افقی ارتباطات ازطریق گسترش روزافزون اینترنت، ارتباطات سیار، رسانه‌های دیجیتال و چندرسانه‌ای و نرم‌افزارهای جدید ارتباطی، به مطالعة شکل نوین ارتباطات یعنی «ارتباطات خودگزین» یا «ارتباط‌جمعی خودانگیز» اولویت می‌دهد.

خانیکی توضیه می‌دهد که: از نظر کاستلز، قدرت همان ظرفیت ساختاری بازیگران اجتماعی است که خواستة خود را بر دیگر کنشگران اجتماعی تحمیل می‌کنند. درواقع نظام‌ها و نهادها، روابط قدرت و حدود آن روابط را که تحت‌تأثیر یک فرآیند تاریخی چیرگی و ضدّ آن قرار دارند دگرگون می‌سازند. بنابراین از منظر قدرت و پادقدرت در ارتباطات، تحلیل فرآیند شکل‌گیری پادقدرت نیز که همان ظرفیت بازیگران اجتماعی برپایة مقاوت در برابر روابط قدرت نهادینه‌شده است، اهمیت خاص دارد. به این معنا، همان‌گونه که جوامع، متنوع و ناهمسازند، روابط قدرت نیز همواره فرآیندی متأثر از کنش‌های متفاوت و حتی ناسازگار باهم را می‌پیمایند. به‌این‌ترتیب رابطة میان فناوری، ارتباطات و قدرت منعکس‌کنندة ارزش‌ها و منافع متضاد و دربرگیرندة کثرت کشاکش میان بازیگران اجتماعی خواهد بود.

مقدمه کامل دکتر هادی خانیکی را اینجا بخوانید. مقدمه دکتر خانیکی

تهیه و درج خبر: م. اسدزاده