آیین اختتامیه دومین دوره معرفی «برترین‌های پژوهش فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی»، با حضور معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ،  سه‌شنبه ۸ اسفند ۱۳۹۶ در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

در این مراسم، دکتر محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به پیچیدگی‌های کار فرهنگی در مرحله اجرا اشاره کرد و گفت: در بحث نظریه‌پردازی پیچیدگی وجود ندارد ولی در مرحله اجرا شاهد مشکلات و پیچیدگی‌هایی هستیم. البته حوزه فعالیت‌های فرهنگی در دوره معاصر مشکلات بیشتری دارد نخست آنکه فضای مجازی فضای وسیعی است که هم نکات مثبت و هم منفی را در خود دارد؛ فضای وسیعی که اگر در آینده فرهنگی این موضوع را حساب نکنیم و تنها به سبک و سیاق سنتی اکتفا کنیم پاسخگو نخواهد بود.

معاون فرهنگی وزارت ارشاد ضمن اشاره به اینکه فعالان، مخاطبان و ذی‌نفعان حوزه فرهنگ پس از انقلاب و دوران حاضر افزایش یافتند، بالا رفتن سواد مردم را دلیل این افزایش دانست و افزود: زمانی بود افرادی که کار فرهنگی انجام می‌دادند محدود بودند ولی الان بسط یافته است که این گسترش پیچیدگی‌هایی را شامل می‌شود و در این پیچیدگی‌های زیرساخت‌های متنوع و متکثر دیده می‌شود.

وی با بیان اینکه فرهنگ ایران نماد هویت ایران است اضافه کرد: کسانی که می‌خواهند به ایران ضربه بزنند در واقع قصدشان ضربه زدن به هویت ایران است.معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت‌های پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات تاکید کرد که ارتباطات بین‌المللی برای کار فرهنگ لازم است و باید از منظر دیگران هم فرهنگ ایران را ببینیم.

وی با ضروری دانستن انتشار مجله‌ای بین‌المللی، محل انتشار آن را پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات تلقی کرد و افزود: سیاست‌ها و اولویت‌های وزارت ارشاد و معاونت فرهنگی تمرکززدایی است اما متأسفانه فعالیت‌هایمان به تهران و چند شهر دیگرمحدود شده است. بنابراین باید سامانه قوی‌تری برای پژوهشگاه ایجاد کنیم تا ارتباطاتمان را در فضای ایران بسط دهد.

در ابتدای این مراسم و پیش از سخنان معاون امور فرهنگی، دکتر محمد سلگی، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به پیشینه جشنواره پژوهش سال اشاره کرد و گفت: جشنواره پژوهش فرهنگی سال از سال ۱۳۷۵ آغاز شده و تاکنون ۱۴ دوره را پشت سر گذاشته است. وی به برخی از اهداف این جشنواره نیز اشاره کرد و افزود: تشویق و ترغیب پژوهشگران حوزه فرهنگ، شناسایی و آثار برتر برای تقویت و احیای فرهنگ پژوهشی و ترغیب پژوهشگران به پژوهش‌های فرهنگی از مهمترین اهداف این جشنواره بوده است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به اینکه مقوله فرهنگ، موضوعی قابل پژوهش و توسعه است که می‌تواند ارتقای سطح فعالیت کشور از طریق فرهنگ کمک کند، تأکید کرد: شناساندن پژوهش‌های برتر و دستگاه‌های فرهنگی در این حوزه می‌تواند کمک زیادی به این بخش کند.

دکتر سلگی، همچنین با اشاره به آیین‌نامه جشنواره پژوهش فرهنگی گفت: در این آیین‌نامه، پژوهش فرهنگی به اثر مکتوبی گفته می‌شود که به یک یا چند پرسش درباره فرهنگ و جامعه ایران پاسخ می‌دهد و با روش‌های علمی به نتایج مشخص بنیادی برسد. وی آماری از تعداد آثار دریافت شده در ادوار جشنواره‌های پژوهش سال ارائه کرد و گفت: در طی چهارده دوره برگزاری این جشنواره، تعداد ۷ هزار و ۸۳۰  پژوهش دریافت شده که از این میان، تعداد ۳۱۲ اثر برگزیده شده‌ است. وی همچنین به بین‌المللی بودن این جشنواره اشاره کرد و افزود: در دوره‌های مختلفی از این جشنواره از محققان ایرانشناسی دعوت شده است. دکتر سلگی ابراز امیدواری کرد که در سال ۱۳۹۷، جشنواره پژوهش سال به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در ادامه سخنانش به دومین دوره معرفی «برترین‌های پژوهش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» اشاره کرد و گفت: این برنامه صرفا در سطح مجموعه وزارت فرهنگ برگزار شده و پس از بررسی‌ها و داوری‌های صورت گرفته، تعداد ۹ اثر، برگزیده شده است. وی تاکید کرد باید تلاش شود که فعالیت‌های این عرصه با همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رونق بیشتری بگیرد و پژوهش‌های بنیادی این جشنواره به جایگاه اصلی خود یعنی جشنواره‌ای بین‌المللی با گستره‌ای از دانشگاه‌ها و مراکز علمی کل کشور برگردد.

 سلگی با اشاره به پژوهشگران و محققان فعال در ۲۰ سال گذشته، افزود: افراد برجسته‌ای طی دوره‌های گذشته فعال بوده‌اند و باید تلاش شود بانکی از پژوهش‌ها و محققان فراهم شود. همچنین می‌توان مرکزی برای استفاده از محققان در این حوزه ایجاد کرد تا کارها فقط در تهران نماند و به استان‌های دیگر نیز ارسال شود.

در این مراسم حسین نورانی، درباره طرح پایگاه فرهنگ و هنر مازندران، دکتر مرتضی مردیها درخصوص تاثیرات محیطی بر تحولات فرهنگی و دکتر نعمت الله فاضلی درباره چشمنداز فرهنگ معاصر ایران سخنرانی کردند.

در بخش پایانی این مراسم، پس از قرائت بیانیه هیات داوران، از ۹ طرح پژوهشی برگزیده و نیز ۳ پژوهشگر برتر تقدیر شد.

در بخش ایده برتر، طرح «پایگاه فرهنگ و هنر مازندران» به کوشش حسین نورانی برگزیده شد. در بخش پژوهش‌های بنیادی، از دو پژوهش برتر، به صورت مشترک، با عناوین «تحقیق در مبانی سخت‌افزاری فرهنگ؛ تاثیرات محیطی بر تحولات فرهنگی» به کوشش مرتضی مردیها و مجموعه ۴ جلدی «چشم‌اندازهای فرهنگ معاصر ایران» به قلم دکتر نعمت‌الله فاضلی با همکاری مانی کلانی تجلیل شد.

 در بخش پژوهش‌های بنیادی، یک اثر با عنوان «تحلیل محتوای کتاب‌های کودک و نوجوانان تألیف شده به زبان کردی؛ از سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۱)» به قلم جبار اسلامی‌پور و فرزانه فدوی شایسته تقدیر شناخته شد.

 در بخش پژوهش‌های کاربردی «طرحی برای تحلیل نظارت (ممیزی) کتاب در ایران» به قلم محمد رضایی و هادی آقاجانزاده به عنوان پژوهش برتر معرفی شد.

 در بخش پژوهش‌های کاربردی پژوهش «تحلیل وضعیت فرهنگ کارآفرینی در شهرستان کرمانشاه و ارائه الگویی برای توسعه آن» به قلم نادر نادری  شایسته تقدیر شناخته شد.

 در بخش ترجمه نیز سه اثر «منش ملی؛ منظری روانی/ اجتماعی» نوشته: الکس اینکلس به ترجمه دکتر علی پاپلی یزدی؛ «مدرنیسم» نوشته: کریستوفر باتلر به ترجمه محسن ملکی و «تحلیل فرهنگی» اثر مک گوئیگان به ترجمه سجاد علیزاده شایسته تقدیر شناخته شد.

دکتر نظام بهرامی کمیل و احسان فدایی از معاونت فرهنگی وزارت ارشاد به همراه دکتر غلامرضا خوش‌اقبال از اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز به عنوان پژوهشگران «شایسته تقدیر» برگزیده این دوره معرفی شدند.