مجموعه مقالات «شکاف اجتماعی» تدوین شد
مجموعه مقالات «شکاف اجتماعی» ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تدوین شد. این مقالات با اولویت قراردادن موضوع شکاف، آن را در حوزههای مختلف تحصیلی، جنسیتی، طبقاتی، فرهنگی و اجتماعی مورد توجه قرار دادهاند. عنوان دو مقاله این مجموعه به این شرح است:
- «تکوین شکاف تحصیلی در ایرانِ امروز»- فروزان افشار
این مقاله با استفاده از تحلیل ثانویهی دادههای پیمایشی پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان و پیمایش نگرشها و رفتار دانشجویان دانشگاههای دولتی، و نیز با آوردن شواهد آماری و تاریخی دیگری به اقتضای بحث، مطالب خود را ارائه داده است.
مقاله «تکوین شکاف تحصیلی در ایرانِ امروز»، پس از مروری بر مفهوم شکاف اجتماعی، سعی دارد تصویری عمدتاً آماری از آموزش عالی در ایران به دست دهد و در ادامه به بازخوانی مسیر طیشدهی آموزش عالی در ایران پس از انقلاب، از حیث چندوچون اثرگذاری آن بر هنجارها و ارزشهای فردی بپردازد. نویسنده در پایان نشان میدهد که اثرگذاری و میزان اثرگذاری تحصیلات بر باورها و گرایشهای فردی، بسته به هر بافت سیاسی- اجتماعی مشخص، متغیر است. همچنین این رابطه در یک بافتار مشخص نیز در طول زمان میتواند دستخوش تغییر قرار بگیرد. به زعم نویسنده، در این میان تنها مجموعهای از تحولات سیاسی و سیاستگذارانه هستند که این رابطه را قویتر یا از هم گسیختهتر ساختهاند.
- «عوامل تکوین و تعمیق نابرابریهای طبقاتی در ایران»- محمد مالجو
این نوشتار سعی دارد میزان نابرابریهای طبقاتی در ایران را طی سالهای پس از جنگ تبیین کند. بر همین مبنا بر مجموعهای از عوامل ایجاد و تقویتکننده این نابرابریها متمرکز شده و آنها را در سه سطح بررسی کرده است که عبارتند از: مجموعه عوامل سلبکننده مالکیت از اکثریت جامعه به نفع اقلیتی خاص، مجموعه عوامل دگرگونکننده رابطه قدرت میان نیروهای کار و کارفرمایان (رابطه مبتنی بر استثمار) و عواملی که ظرفیتهای محیطزیست را در قالب حقوق مالکیت خصوصی و وقفی و دولتی به ضرر اکثریت، در اختیار عدهای اقلیت، قرار داده است.