سید محمد بهشتی در بخشی از سخنرانی خود «همایش بین‌المللی پیامدهای فرهنگی و اجتماعی کرونا بر حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع فرهنگی خلاق و هنرهای سنتی»، اظهار کرد: «در ایام کرونا توریسم و سفر محدود شد و بسیاری از مشاغل یا به کل ورشکست شدند یا از رونق افتادند. خرید و فروش آنلاین رونق پیدا کرد. در حوزه هنر و فرهنگ در مقیاس جهانی نیز رکود حکمفرما شد و همه این‌ها بدان معنی است که بسیاری از ابعاد زندگی تغییر کرده است.»

وی با تشریح اثرات وضعی ویروس کرونا بر زندگی انسان‌ها، گفت: «در ابتدای شروع پاندمی تصور می‌کردیم به زودی به شرایط عادی برمی‌گردیم. امروز اما همه می‌دانند که دورنمای بازگشت به روال عادی چندان روشن نیست. اگر مدت این وضعیت کوتاه بود می‌شد فرض کرد در شرایط غیرعادی هستیم و دوباره همه‌چیز مانند سابق می‌شود ولی در حال حاضر بعد از یک سال سخت، می‌توان با قطعیت گفت که اگر روزی ویروس کنترل شود و به شرایط عادی برگردیم، تفاوت‌های زیادی با گذشته قبل از کرونا خواهد داشت.»وی در ادامه گفت: «در اوایل شیوع بیماری و قرنطینه‌‌های خودخواسته، برای بسیاری هر روز مثل جمعه بود و تفاوتی میان روزها نبود اما پس از مدتی با رونق فضای آنلاین و جلسات مجازی و… وضعیت عادی شد و احساس می‌کنیم که هر روز، شنبه است.» بهشتی با اشاره به ابعاد اثرگذاری گسترش ارتباطات مجازی بر تلاش‌های جمعی برای بهبود کیفیت زندگی اضافه کرد: «فناوری‌های ارتباطاتی فرصتی را فراهم کرده که افراد فارغ از اینکه کجا هستند، دور هم جمع می‌شوند. همه تلاش می‌کنند که کیفیت زندگی‌شان را بهبود بخشند و حال و هوایی به آن بدهند. تا آنجا که مفهوم خانه که به دلیل مشغله‌های شغلی و زندگی ماشینی به خوابگاه تبدیل شده بود، عوض شد و مردم دوباره با خانه به مثابه امن‌ترین مکان زندگی آشتی کردند.»

عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری ایران خلوت‌گزینی و تنهایی را از دیگر ابعاد و اثرات طولانی شدن محدودیت‌ها دانست و گفت: «دوری‌گزینی باعث شده که گروهی از فرصت استفاده کنند و به مکان‌های خلوت پناه ببرند، اما در این میان گروه‌های دیگری به تنهایی دچار شدند».

بهشتی به تاثیر کرونا بر میراث فرهنگی نیز پرداخت و در توضیح گفت: «میراث فرهنگی صورت‌های مختلفی دارد و از مظاهر فرهنگ هستند که شامل آثار ملموس و غیرملموس در حوزه عمل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.» وی مهمترین خاصیت پاسداری از میراث فرهنگی را برخورداری فرهنگی خواند و گفت: «هرچقدر تماس با مظاهر فرهنگی بیشتر شود، برخورداری فرهنگی نیز افزایش می‌یابد. مسئله این است که مواجهه با این آثار و آیین‌ها نیازمند حضور جمعی است اما ویروس کرونا سبک زندگی را عوض کرده و دسترسی به مضامین و مظاهر فرهنگی و محصولات زبانی و آیینی را بسته است.»

بهشتی خلوت کردن را فرصتی برای راه یافتن به معنای مظاهر فرهنگی توصیف کرد و خاطر نشان کرد: «برای جلوگیری از انفعال و پژمردگی فرهنگی باید از ظرفیت‌ها و بسترهای آنلاین استفاده کرد تا به دریافت‌های تازه و بی‌پرده از معنای فرهنگ دست یافت و آن را به دیگران نیز منتقل کرد.»

منبع خبر