«ارائه الگوی شايستگی رايزنان و وابسته‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ايران در خارج از کشور» عنوان رساله دکتری حسین چاقمی ابیازنی است که در سومین دوره معرفی برترین‌های پژوهش فرهنگی، در بخش معاونت‌ها، اثر برگزیده شناخته شد.

این پژوهش تلاش می‌کند الگوی شایستگی رایزنان و وابسته‌های فرهنگی ج.ا.ا. در خارج از کشور را به همراه احصاء ابعاد، مقوله‌ها و شاخص‌های شایستگی، ارائه دهد تا به عنوان راهنمای عمل سیاست‌گذاران منابع انسانی در این عرصه، مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهشگر در این بررسی، به دنبال پاسخ به این سؤالات است که، برای انتخاب رایزنان و وابسته‌های فرهنگی در سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران چه عوامل و معیارهای شایستگی، بایستی مورد توجه و تاکید قرار گیرد؟ اهمیت و اولویت معیارها کدامند؟ و مدیریت با تکیه بر چه شایستگی‌هایی می‌تواند نقش موثر خود را ایفا نماید؟

به منظور پاسخگویی به این سوالات و نیز طراحی و ارائه الگو شایستگی رایزنان و وابسته‌های فرهنگی در سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران، پژوهشگر با استفاده از روش پژوهش کیفی و تحلیل محتوا و به کارگیری ابزار مصاحبه عمیق نیمه-ساختاریافته، شاخص‌ها و ابعاد الگوی مذکور را شناسایی می‌کند. در این فرآیند، پرسشنامه‌ها در جامعه آماری که شامل رایزنان و وابسته‌های فرهنگی در سفارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران و صاحب‌نظران سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ایران است، توزیع، جمع‌آوری و مورد تحلیل قرار گرفته است.

محقق در نتیجه انجام مراحل این پژوهش، الگوی شایستگی رایزنان و وابسته‌های فرهنگی ایران را مشتمل بر سه بُعد اصلی شایستگی فنی، شایستگی انسانی و شایستگی ادراکی دانسته است. به‌طورکلی، 95 شایستگی تحت هفت مولفه دانش و آگاهی؛ توانایی فنی و تخصصی؛ ویژگی‌های شخصیتی؛ مهارت‌های ارتباطی و تعاملی؛ ویژگی‌های ارزشی و اخلاقی؛ مهارت‌های مدیریتی و رهبری و شایستگی سیاسی معرفی شده است.

پژوهشگر شایستگی‌های متنوعی را برای یک رایزن فرهنگی، معرفی می‌کند که از بین ابعاد سه گانه به دست آمده در این پژوهش، به ترتیب بُعد شایستگی ادراکی، بُعدشایستگی فنی و بُعدشایستگی انسانی را دارای بیشترین نقش و اثرگذاری می‌داند و از بین مولّفه های هفتگانه به دست آمده به ترتیب، مولّفه مهارت‌های مدیریتی و رهبری، مولّفه شایستگی سیاسی و مولّفه دانش و آگاهی را به ترتیب با بیشترین ضریب اهمیت عنوان می‌کند که می‌تواند توسط سیاست‌گذاران منابع انسانی در جذب، آموزش و توسعه و تحول، پیشرفت شغلی رایزنان فرهنگی به عنوان دیپلمات‌های حرفه‌ای در سطح بین‌الملل مورد کاربست قرار گیرد.

اختتامیه  سومین دوره «معرفی برترین‌های پژوهش فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» یکشنبه ۵ دی ۱۴۰۰ در پژوهشگاه برگزار می‌شود.