میل به مهاجرت ایرانیان عددی بین ۲۴ تا ۲۸ درصد است
دادهها میتوانند نقشی کلیدی در سیاستگذاری ایفا کنند و از این روی دقت نظر در شیوههای گردآوری داده و پالایش و تحلیل آنها امری ضروری در روندهای تصمیمسازی در کشور است. متاسفانه تورم مراکز مختلف مدعی افکارسنجی که بعضا ابتداییترین اصول روشی را نیز رعایت نمیکنند، باعث تولید و انباشت دادههای نادرست میشود و از سویی دیگر تعمیم، مقایسه و تفسیر غیرعلمی دادهها نیز به ابهام بیشتر فضای دادهای کشور منجر میگردد.
در ایران مصرف داده در بین سیاستگذاران و افکارعمومی دارای نقصانهای قابل اعتنایی است و ذائقه مصرفی سیاستگذار و رسانهها در زمینه دادههای مرتبط با مسائل سیاستی کشور نیازمند اصلاح است. همانقدر که کتمان و نادیدهانگاری دادهها میتواند آسیبزا باشد، برخورد هیجایی با دادههای نظرسنجی نیز کمکی به حل مسئله نمیکند و از قضا باعث مسدود شدن راههای واقعبینانه برای حل مسئله میشود.
یکی از مثالهای تکراری و زرد درباره دادههای مخدوش، همین دادههای میل به مهاجرت ایرانیان است که هرچندوقت یکبار در رسانهها صحبت از اعدادی عجیب و غریب درباره درصد ایرانیانی که به دنبال مهاجرت هستند به میان میآید. ارقامی که هیچ تناسبی با دادههای ملی و استانی مراکز معتبر نظرسنجی ندارد.
تعمیم یک نظرسنجی اینترنتی به کل جامعه آنهم با تردستیهای رسانهای، در شان پژوهشگران علوم اجتماعی و آمار نیست و نتایج آن در حد یک نظرسنجی دورهمی آنلاین اعتبار دارد و نمیتوان برمبنای آن درباره جامعه سخن گفت و به سمت گزارهها و توصیههای سیاستی حرکت کرد.
بر مبنای دادههای مراکز مختلف افکارسنجی که با شیوههای علمی و به صورت میدانی و تلفنی و حجم نمونه ملی، یعنی همه کشور، گردآوری و در مرکز رصد فرهنگی کشور از لحاظ روشی اعتبارسنجی شده است، میل به مهاجرت ایرانیان عددی بین ۲۴ تا ۲۸ درصد است. متغیر جنس تفاوت معناداری ندارد، اما در متغیر سن تفاوت معنادار وجود دارد، بهطوریکه افراد گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ تمایل بیشتری به مهاجرت دارند.
از میان افرادی که میل به مهاجرت دارند نیز بیش از نیمی از آنها در پی مهاجرت موقت و میزان کمتری به فکر مهاجرت دائمی هستند.
عدد ۲۴ درصد را نه بزرگ ببینیم و نه کوچک، بلکه باید واقعی دید و بر این مبنا به تصویری نزدیک به واقع از شرایط موجود رسید.
وضعیت میل به مهاجرت ایرانیان تابع عوامل متعددی است که از آنجمله میتوان به همین انگاره سرگردان و نادرست در فضای رسانهای اشاره کرد که مدعی هستند همه ایرانیان میخواهند بروند؛ یا مثلا رسانهها از مهاجرت تودهوار ایرانیان به خارج سخن میسرایند. درحالی که دادههای معتبر و آمار علمی و دقیق خلاف این نکته را نشان میدهد و میل به مهاجرت در میان بخشی از جامعه را نمیتوان به همه تعمیم داد. اینطور نیست که چون مثلا مخاطبان کانال مجازی شما در یک نظرسنجی آنلاین گفتهاند که میخواهند مهاجرت کنند، پس مثلا ۶ ۰درصد از مردم در پی مهاجرتند؛ این چنین ادعاهایی وهن علم است.
مرکز رصد فرهنگی بر مبنای بررسیهای روشی و مفهومی در پی آن است تا دادههای فرهنگی اجتماعی کشور به صورتی صحیح و قابل اتکا روایت و تحلیل شود و در این رهگذر از نظرات و نکات پژوهشگران و خبرگان حوزه علوم اجتماعی و فرهنگی استقبال میکند.