چکیده: «جشنواره فیلم فجر» مهم ترین رخداد سینمایی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون به شمار می رود که با برگزاری سی و هفت دوره­ی پیاپی توانسته است جایگاه ویژه­­ا­ی در جامعه­ی هنری کشور دست و پا کند؛ و یکی از مهمترین ارکان جشنهای سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران به­شمار رود. زمان برگزاری این جشنواره در دهه­ی فجر انقلاب اسلامی نمادی از توجه انقلاب به امور فرهنگی به­شمار می­رود و می­تواند کمابیش نمادی از حرکت انقلابی مردم ایران در مدار فرهنگ تلقی شود.

اگر جشنواره­ی فیلم فجر را از مسائلی که مرتبط با فرهنگ انقلاب اسلامی است جدا کنیم، با توجه به پیشینه­ی برگزاری جشنواره­ی فیلم تهران در دهه ۱۳۵۰ باید گفت، ایران از نظر تشکیلاتی و اجرایی  سابقه ای نزدیک به نیم قرن در برپایی جشنواره­ی سینمایی دارد. اما با وجود این سابقه­ی طولانی در برگزاری  جشنواره،  هنوز  چارچوب مدونی برای داوری آثار جشنواره­ی فیلم فجر اعلام نشده است و شاید همین امر یکی از دلایلی باشد که هر دوره چالشهای جدیدی در حوزه­­ی داوری به­وجود می­آید.

این پژوهش قصد آن دارد تا با مطرح کردن همین موضوع در بین هنرمندان و سینماگرانی که سابقه­های طولانی در عرصه­ی تولید فیلم در سینما و تلویزیون داشته اند نظر ایشان را دراین خصوص جویا شود که آیا می­توان با ارائه­­ی شاخصهای هنری برای رشته­های مختلفی که سیمرغ بلورین برای برندگان اهدا می نماید، نظم و برنامه­ریزی روشنی برای داوری ادوار مختلف جشنواره ارائه داد یا خیر؟

با وجود سابقة طولانی برگزاری جشنوارة فیلم فجر، به نظر می‌رسد که ملاک‌های ارزشیابی فیلم‌های سینمایی در جشنواره‌های گذشته تاکنون به صورت مستدل، مکتوب و منسجم شناسایی و استخراج نشده است و این ملاک‌ها در سطحی ذهنی در سینة داورانی که در ادوار مختلف به ارزشیابی فیلم‌های سینمایی پرداخته‌اند، باقی مانده‌ است. این موضوع سبب شده است که انباشتی از دانش داوران پیشیشن در زمینة ارزشیابی فیلم‌های سینمایی شکل نگیرد. به عبارت دیگر، داوران جدیدی که در سال‌های بعدی به عنوان هیئت داوران این جشنواره انتخاب شده‌اند، از این امکان برخوردار نیستند که دریابند همکارانشان در ادوار گذشته به کدام‌یک از شاخص‌ها یا معیارهای مختلف ارزشیابی فیلم‌ها توجه کرده‌اند و چه مواردی را ملاک داوری خود دربارة فیلم‌ها قرار داده‌اند. در این پژوهش تلاش می‌کنیم تا با استفاده از روش‌های اکتشافی پژوهشی این دانش ضمنی را به محتوایی صریح تبدیل کنیم به‌صورتی که بتواند در دسترس داوران دیگری قرار بگیرد که در ادوار آینده به عنوان داور جشنواره انتخاب خواهند شد.