مقایسه بازنمایی رسانههای غربی در جریان جنگ اوکراین با جنگ غزه
چهارمین نشست از سلسله نشست های تخصصی ابعاد ارتباطی و رسانه ای نبرد طوفان الاقصی تحت عنوان «مقایسه بازنمایی رسانههای غربی در جریان جنگ اوکراین با جنگ غزه» با حضور دکتر فواد ایزدی، دانشیار مطالعات جهان دانشگاه تهران و دکتر داود نعمتی انارکی، عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما، روز یکشنبه سوم دیماه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر، ارتباطات برگزار شد.
در این نشست که با هدف تحلیل عملکرد رسانههای غربی در پوشش اخبار جنگ غزه و مقایسهی آن با جنگ اوکراین و جریان سازی آنها صورت گرفت، دکتر فواد ایزدی، ضمن تشریح نحوهی سازوکار رسانههای غربی در بازنماییها، به این نکته اشاره کردند که در رسانهها، همه چیز به تعیین کنندگان خطوط قرمز برمیگردد. در واقع دو حزب اصلی آمریکا هستند که باید و نبایدهای رسانههای غربی را مشخص میکنند. همانطور که در گذشته نیز هنگامی که آمریکا به عراق حمله کرد، طبقه نخبگان سیاسی این کشور موافق جنگ بودند و این اشتیاق برای جنگیدن را نیز موضوع اصلی برنامههای تلویزیونیشان هم قرار میدادند تا افکار عمومی مردم آمریکا هم نسبت به این جنگ اقناع شوند.
این مدرس ارتباطات و استاد مطالعات جهان دانشگاه تهران، با اشاره به تلاش آمریکاییها برای توجیه جنگ غزه در رسانههای جریان اصلی، گفت:« اساسا فلسطینی ها هم به جهت اینکه رنگین پوست و مسلمان هستند و از جهت دیگر، طرف مقابلشان رژیم صهیونسیتی است، نظام سرمایهداری برعلیهشان بوده و این جهتگیری آنها در محتواهای ارائه شدهشان نیز مشاهده شد. ولی در مورد مردم اوکراین به جهت سفید پوست بودنشان و نیز ذینفع بودن آمریکاییها در مواضع اوکراین، مورد حمایت سران نظام سلطه و سرمایهداری قرار گرفتند.»
در ادامهی نشست دکتر داود نعمتی انارکی استادیار علوم ارتباطات دانشگاه صداوسیما براهمیت نقش فاعلیت در سرپرستی رسانهها تاکید کرد و گفت: «مبالغ بسیار بزرگی در پشت چرخهی مالی رسانههای جریان اصلی آمریکایی است که اصولا تغذیهی آن توسط نظام سرمایهداری صورت میگیرد. پس بدیهی است که این رسانهها براساس رضایت صاحبان ثروت جهتگیری کنند. اساسا در این رسانهها به کمک برچسبزنی، طرف مقابل را تحقیر کرده و آنقدر آن گزاره را تکرار میکنند تا به کلیشه تبدیل شود تا در معرض قضاوت افکار عمومی قرار گیرد.»
این عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما با اشاره به اهمیت پرداختن به ریشهی تاریخی وقایع در بازنماییها افزود: «رسانههای غربی برای مشروعیت بخشیدن به حملات رژیم صهیونسیتی در جریان جنگ غزه، سعی کردند آن سابقهی کودککشی و جنایات این رژیم را به حاشیه برده و اساس بازنماییها را از حملهی حماس قرار دهند. این کاری بود که در جریان جنگ اوکراین هم صورت گرفت. این وظیفهی ماست که در تمام تحلیلها و بررسیها نگاه تاریخی را اولویت قرار داده و به کمک نقش فعالانه مخاطبان، به تبیین گزارههای صحیح، کمک کنیم.»
در بخش پایانی نشست دکتر فواد ایزدی نیز با تاکید بر گستره رسانههای امروزی و عدم توانایی در کنترل همه جانبهی صاحبان رسانهها در محتواهای منتشر شده به این نکته اشاره داشت که: «در دنیای امروزی به دلیل بالا بودن محتواهای منتشره و نیز بسترهای متعدد برای کنشگری، افراد دسترسی بیشتری به اطلاعات و اخبار وقایع داشته و به قولی چیزی از دنیای کنونی مخفی نمیماند. از طرفی طبق نظرسنجیهای صورت گرفته در آمریکا ۵۱ درصد موافق عمل حماس بوده این درصد نیز غالبا بین افراد نوجوان رنگین پوست آمریکایی است. این حمایت به خاطرهی بد رنگین پوستها از اشغال و استعمار که پدرانشان با آنها مواجه بودند بر میگردد و یه قولی با فلسطینیها احساس درد مشترک میکند. همین دو گزاره سبب بیداری افکار عمومی و نزدیکی بین مخاطبان غربی و مردم فلسطین شد.»
این پژوهشگر مطالعات جهان دانشگاه تهران با تاکید بر ضرورت فعالیت و روشنگری در حوزهی مقاومت افزود:« ابعاد جنایات رژیم صهیونسیتی به قدری بزرگ است که امکان چشمپوشی اصلا نداشته و از طرف دیگر مسئلهی ظلم به فلسطینیها سالیان طولانی است که در افکار عمومی سابقه دارد. به همین جهت اوضاع به گونهای شد که بر خلاف بازنماییهای رسانههای غربی علیه مردم غزه، افکار عمومی به حمایت از آنها برخواسته و حتی از خود یهودیان نیز، در جهت مخالفت علیه اقدامات رژیم صهیونسیتی تظاهرات کردند.»