نشست تخصصی «کارکرد فرهنگی، هنری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان؛ الزامات و اقتضائات» شنبه ۱۳  بهمن ۹۷، با حضور مریم کاظمی و دکتر مهرداد رایانی مخصوص، به همت پژوهشکده هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، برگزار شد.

در ابتدای این نشست، مریم کاظمی دبیر بیست‌و‌پنجمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان، به ذکر مقدمه پرداخت و بیان کرد: جشنواره‌ها بازمانده دوران کشاورزی هستند. یعنی وقتی برداشت محصول اتفاق می‌افتاد، مزرعه‌دارها و کشاورزان محصولات خود را در یک بازار به نمایش می‌گذاشتند تا آن‌ها را به دیگران معرفی و کیفیت آن‌ها را به تصویر بکشانند. پس جشنواره نتیجه برداشت محصول است؛ اگر محصولی نباشد جشنواره بی‌معنی خواهد بود. بنابراین باید روی این مسأله تمرکز کنیم که آیا ما تئاتر کودک و نوجوان داریم که در طول سال برگزار شود که در پایان سال جشنواره آن را برگزار کنیم؟ بنابراین جشنواره به خودی خود اهمیتی ندارد چراکه موضوع اصلی چیز دیگری است.

او در ادامه به مقایسه جشنواره سال ۷۳و سال ۹۷ پرداخت و اظهار داشت: زمانی که برای اولین بار به جشنواره کودک و نوجوان در همدان در سال ۷۳ رفتم، کاملاً جشنواره داخلی بود و هیچ کار خارجی وجود نداشت. تعداد اجراها کم و محدود بود به‌طوری‌که رسیدگی به همه آن‌ها امکان‌پذیر بود؛ این محدودیت و حجم کم برآیند آن چیزی بود که روی صحنه بود. دوره بیست و پنجم در مقایسه با سال ۷۳ رشد بسیار چشمگیری هم به‌لحاظ کمی و هم به‌لحاظ کیفی داشته است. او ادامه داد: تعداد علاقه‌مندانی که وارد این حرفه شدند، چه علاقه‌مندانی که در حوزه بزرگسالان بودند و به این حوزه آمدند و چه کسانی که برای بار اول وارد این حرفه شدند، هم‌چنین بنیادها، انجمن‌ها، پژوهشکده‌ها که در این زمینه فعالیت کردند و نشست‌های تخصصی که برای آسیب‌شناسی و بررسی چالش‌های تئاتر کودک و نوجوان تشکیل شد، کتاب‌های مختلفی که چاپ شد و بسیاری از موارد دیگر، نشان‌دهنده اهمیت یافتن فزاینده این حوزه بوده است.

دبیر بیست‌و‌پنجمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان تصریح کرد: به‌طور کلی رشد عجیبی در درام‌نویسی، کارگردانی، بازیگری، نوع تبلیغات کار کودک، جدی گرفتن مخاطب، تفکیک سنی و... رخ داده و بسیاری از مواردی که می‌تواند در کار بزرگسال معنا داشته باشد، در کار کودک نیز جلوه‌های جدی‌تری پیدا کرده و می‌توان گفت رشد بسیار چشمگیری داشته است. او افزود: توقعات و حساسیت‌هایی هم که در این حوزه برای رصد کارها وجود دارد، در پایان می‌تواند کمکی به رشد و بالندگی تئاتر کودک و نوجوان در آینده باشد.

مریم کاظمی هم‌چنین در مورد آیین‌نامه‌های هنری گفت: شخصاً اعتقادی به این آیین‌نامه‌ها ندارم؛ آیین‌نامه‌ها خشک هستند و نمی‌توان یک مسأله ثابتی را برای سال‌های دیگر نیز دیکته کرد. او ادامه داد: ذهن انسان درحال رشد است و خواسته‌ها، نیازها و اهداف ما دائم درحال تغییر هستند. بنابراین آیین‌نامه‌ها باید همیشه یک بخش ثابت داشته باشند و یک بخش متغیر.

در ادامه این برنامه، دکتر مهرداد رایانی مخصوص، داوربخش بین‌الملل بیست‌و‌پنجمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به یکی از مشکلات این عرصه اشاره و خاطرنشان کرد: مهم‌ترین مشکلی که نه فقط تئاتر کودک و نوجوان بلکه کل فضای تئاتر با آن مواجه است، نداشتن نقشه راه است. یعنی وقتی تصمیم می‌گیریم که از نقطه A به نقطه B برویم، این کار را طی چه مدتی و با چه امکانات و مقدوراتی می‌خواهیم انجام دهیم. او اظهار داشت: هیچ سندی دراین زمینه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در ارگان‌های دیگری که به‌نوعی متولی هنر تئاتر هستند، وجود ندارد و همین فقدان نقشه راه، باعث می‌شود حرکت‌هایی که در این مسیر می‌کنیم، مطلوب نباشند و نتوانند انتظارات را برآورده کنند.

دکتر رایانی افزود: درحال حاضر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان قائم به فرد است و به صورت فردی برگزار می‌شود به‌طوری که افراد سالانه نظرات خود را ملاک قرار می‌دهند. او پیشنهاد کرد برنامه کلان و جامعی در این حوزه باید تدوین شود تا جشنواره در دوره‌های مختلف باتوجه به آن قضاوت و ارزیابی گردد.

گزارش از: فریبا رضایی

گزارش تصویری