دکتر نعمت‌الله فاضلی گفت: ما هنوز نمی‌دانیم در جامعه خود، این فرآیند اندیشه‌ورزی درباره کودکی به چه شکلی‌ست. لذا مسأله کودکی از نظر من، تلاش محققان است برای صورتبندی نحوه اندیشیدن به کودکی در جامعه. یعنی یک دیدگاه و متدولوژی را ابداع کنند تا بتوانند سازوکار اندیشه در جامعه درباره کودکی را به ما ارائه کنند و به ما بگویند طبق این سازوکار درباره کودکی بیندیشیم.

اولین نشست از سلسله نشست‌های مسأله کودکی به همت دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، با حضور دکتر نعمت‌الله فاضلی (رئیس پژوهشکده مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) و دکتر علیرضا کرمانی (مدیر طرح مسأله کودکی دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات)، سه‌شنبه ۷ مرداد ۹۹ به صورت آنلاین برگزار شد.

در ابتدای این برنامه علیرضا کرمانی به توضیح این سلسله نشست‌ها پرداخت و درباره هدف برگزاری آن‌ها تصریح کرد: این نشست‌ها بخشی از یک پکیج بزرگتر هستند که در قالب طرحی در دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه برای کندوکاو مسائل کودکی در ایران تعریف شده است. ممکن است در نگاه اول عنوان این نشست‌ها این باور را القا کند که کودکی تنها یک مسأله دارد و ما به‌نوعی دچار تقلیل‌گرایی شده‌ایم اما حقیقت این است که قرار است مجموعه این نشست‌ها، به مجموعه‌ای از مسائل کودکی بپردازد و درنهایت ما را به نقشه مسائل کودکی و به درکی جامع از آن برساند. بنابراین ما آگاهانه و از روی تعمد، در هر نشست، تنها بر روی یکی از مسائل تمرکز خواهیم کرد. واقعیت این است که کودکی در جامعه ما تبدیل به مسأله‌ای سهل و ممتنع شده است. به این معنا که همه درباره آن می‌دانند و درعین‌حال کسی نمی‌داند. درک علمی از این مسأله وجود ندارد. این مسأله ممتنع است چون باور گسترده‌ای وجود دارد که دوره مدرن، دوره فرزندسالاری‌ست و در هیچ دوره‌ای به اندازه امروز، کودکان موردتوجه سیاستگذاری‌ها نبوده‌اند. اما به‌نظر می‌رسد مسأله به این سادگی هم نیست. علی‌رغم تمام این توجهات که در دوره مدرن می‌بینیم، ته ذهن انسان مدرن این است که کودک انسان ناقص است. وضعیت کودکی از نظر انسان مدرن، همین نقص و ناتمامی‌ست. این موضوع باعث شده که کودکی به‌عنوان یک آسیب دیده شود. به‌طوری‌که می‌بینیم عمده توجهات جامعه‌شناسی به کودکی، کودکی به‌عنوان یک آسیب است. همواره کودکان عادی (غیربیمار)، خارج از توجهات علمی بوده‌اند. یعنی آنچه که از توجه علم دور مانده، کودکان عادی هستند و تقریباً هیچ گزارش علمی درباره وضعیت کودکی در ایران نداریم. به نظر می‌رسد اگر می‌خواهیم نگاه واقع‌بینانه‌تری از کودکان داشته باشیم، نیازمند توجه به کودکان عادی هستیم.

ادامه مطلب