«مطالعه راهبردهای نظارت والدین دانش‌آموز متوسطه تهرانی بر استفاده فرزندان از اینترنت و ارزیابی کارآیی این راهبردها» نوشته علیرضا دهقان به‌صورت الکترونیکی  ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و معرفی الگوهای اصلی نظارت والدین بر استفاده فرزندان محدوده سنی نوجوانی (محدوده سنی مقطع تحصیلی متوسطه معادل گروه سنی ۱۲ تا ۱۶ سال) است. «شناخت میزان و نحوه استفاده از اینترنت درمیان نوجوانان از نظر مقدار تقریبی زمانی، انواع وسیله‌های مورد استفاده برای دسترسی به اینترنت و مکان استفاده»، «شناخت انواع استفاده از اینترنت در میان فرزندان از نظر والدین»، «شناخت معنی، لزوم، و اثربخشی نظارت از نظر والدین»، «شناخت استفاده‌های مطلوب از اینترنت در میان فرزندان از نظر والدین»، «شناخت استفاده‌های نامطلوب از اینترنت در میان فرزندان از نظر والدین» از اهداف دیگری هستند که این پژوهش دنبال می‌کند.

این تحقیق در هفت فصل تنظیم شده که در فصل پایانی با تقسیم یافته‌ها به دو گروه یافته‌های کمی و کیفی، نشان می‌دهد والدین مصاحبه‌شونده در تهران در کل سه رویکرد منفی، مثبت، و میانه به استفاده فرزندان خود از اینترنت دارند. هم‌چنین ضمن توصیف والدین موردمطالعه، توصیف استفاده نوجوانان از اینترنت، تنوع استفاده از اینترنت، به تشریح انواع بیم‌ها و امیدواری‌های والدین از این موضوع می‌پردازد.

تحصیلات والدین و عقاید آنها، نظارت بر استفاده فرزندان از اینترنت و ارتباط آن با سن والدین، مشکلات اینترنت و گروه‌های سنی والدین، آشنایی با روش‌های فنی برای نظارت بر استفاده از اینترنت، روش‌های تربیتی و اجتماعی برای نظارت بر استفاده فرزندان از اینترنت، مولفه‌هایی هستند که هریک به‌طور دقیق ازسوی پژوهشگر مورد مطالعه قرار گرفته است.

این پژوهش به برخی تغییرات بروز یافته در استفاده از اینترنت اشاره می‌کند که درگیر شدن گروه‌های زیادتر در امر ارتباط‌جمعی از جمله کودکان و نوجوانان، گسترش دامنه فایده ارتباط از امور حیاتی و پراهمیت به هر فایده کم‌اهمیت یا بی‌اهمیت، کمتر شدن سایر اشکال ارتباطی سنتی و غیرسنتی مرسوم مانند ارتباط شفاهی میان اعضای خانواده و مشارکت در فعالیت‌های خانگی، پیدا شدن پیامدهای ناگزیر و تاکنون ناهنجار اجتماعی مانند دوستی‌ها و علاقه‌های غیرمعمول، اعتیاد به استفاده افراطی از اینترنت (اعتیاد اینترنتی)، کاهش مشروعیت گروه‌های مرجع سنتی به ویژه والدین (سرکشی فرزندان) از جمله مهم‌ترین آن‌ها هستند. به همین دلیل پژوهشگر، بر ضروری‌بودن نظارت والدین براستفاده فرزندان نوجوان از اینترنت، تأکید می‌کند و یادآور می‌شود که شیوه‌های نظارتی نیازمند گسترش و بازنگری هستند و هرنوع مداخله‌ای برای بهتر شدن الگوهای نظارت والدین بر استفاده فرزندان و ارتقا کیفیت استفاده از اینترنت، باید متمرکز بر رویکرد اجتماعی‌سازی چندگانه (رسانه‌های جمعی و مدارس و والدین) برنامه‌ریزی شده باشد که کانون آن، افزایش سواد اینترنتی است.

در پایان این پژوهش، پیشنهادات سیاستی و تربیتی و پژوهشی ارائه شده است.

مشاهده نسخه الکترونیکی