ما در ایران گرفتار ۲ نوع بی‌اخلاقی در پژوهش هستیم؛ در فرآیند تولید پژوهش و دیگری در مسیر مصرف پژوهش که به محقق پول می‌دهیم، تقدیرنامه می‌دهیم ولی برایمان مهم نیست که او چه چیزی گفته است و درنهایت بی‌توجه به این تحقیقات، مطابق سلیقه خود عمل می‌کنیم. لذا نتیجه می‌گیریم مدیریت ایران، یک مدیریت نظام‌مند نیست.

نشست علمی «آکادمی و جامعه؛ مسالۀ کاربست پژوهش در ایران» چهارشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۹ هم‌زمان با هفته پژوهش، با حضور مهدی محسنیان‌راد (عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق ع)، مرتضی مردیها (عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی) و پریسا علیزاده (معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور) و با دبیری مصطفی اسدزاده (دکتری سیاستگذاری فرهنگی و عضو گروه فرهنگ و جامعه پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) به صورت آنلاین برگزار شد.

مهدی محسنیان‌راد در این نشست به آسیب‌شناسی اخلاق مصرف پژوهش در ایران پرداخت و اذعان کرد: آنچه که در ایران درباب تحقیق مخصوصاً در مصرف پژوهش وجود دارد، برای خود سوگنامه‌ای‌ است و توجه به پژوهش علمی مسئولانه از پس ناهنجاری‌های گسترده اخلاقی در فرآیند تولید دانش روبه‌فزونی‌ست. رفتار اخلاقی بخش ضروری در تحقیقات است. بی‌اخلاقی در یک کار تحقیقاتی این است که ما ببینیم چه چیزی مطلوب نظام حاکم است و کل تحقیق را به‌گونه‌ای پیش ببریم که نظام حاکم از آن خوشش بیاید. باید پذیرفت پژوهش علمی همیشه در چارچوب زمینه اجتماعی روی می‌دهد و منافع اقتصادی، سیاسی، ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی بر اهداف، منابع و کارکردهای علمی به‌صورت کم‌وبیش تأثیرگذار هستند، تأثیراتی که کم آن نیز مخرب می‌باشد. هرچه نظام سیاسی به‌عنوان زمینه اجتماعی در یک کشور، مسلکی‌تر و ایدئولوگ‌تر باشد، اثرات مخرب آن بر تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی، عمیق‌تر و گسترده‌تر خواهد بود. فعالیت‌های پژوهشی نابرخوردار از رفتار اخلاقی و آسیب‌دیده از منافع و ارزش‌ها می‌تواند غیر از مسئولیت قانونی، تبلیغات منفی و تأثیرات سیاسی مخرب به همراه داشته باشد.

ادامه مطلب