اقتصاد بازیهای رایانهای در ایران، چگونه است؟
«اقتصاد بازیهای رایانهای در ایران»، ازجمله پژوهشهای انجامشده در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به کوشش سیدحمید میرهادی است که بهصورت الکترونیکی در پایگاه اطلاعرسانی پژوهشگاه، منتشر شده است.
روایت این گزارش از اقتصاد گیم، برپایه محورهای سهگانه زمان، تکنولوژیک و مدیریت، سامان یافته است. عنصر زمانی این مطالعه، مشخصاً دهه نود شمسی و بهشکل خاصتر بازه زمانی ۱۳۹۲ به بعد است. ضلع تکنولوژیک این مثلث روایی-تحلیلی، ناظر بر تکنولوژی اسمارتفونها و گوشیهای هوشمند در مجموعه تحولات فناورانه صنعت موبایل در جهان و ایران است و درنهایت، وجه مدیریتی این گفتمان، معطوف به تحولات سویههای مواجهه امر رسمی با صنعت گیم در کشور و با محوریت نهادی مشخص بهنام بنیاد ملی بازیهای رایانهای است.
پژوهشگر در این مطالعه، روایت اقتصاد گیم در ایران را در این مقطع زمانی، بیش از هرچیز، روایت یک گذار و چرخش گفتمانی میداند؛ گذاری از فرهنگ به سرگرمی، از ایدئولوژی به تکنولوژی، از کامپیوتر به موبایل، از محتوا به فرم، از بینش به روش، از چه به چگونه، از دولتی به خصوصی، و درنهایت از امر رسمی به امر روزمره.
او این گذار را، یک گذار اجتماعی مینامد که از امر فرهنگی به امر اقتصادی؛ (جایی که سایه یک ذهنیت کسبوکاری و بیزینسی بر سراسر نقاط رسمی و غیررسمی آن، افکنده شده است و بیش از هرچیز، قابلیت و کارآیی اقتصادی و پتانسیل درآمدزایی دارد)، متمایل است. گذاری که وقتی با اولین مقدماتِ ایجاد یک صنعتِ سرگرمیِ جدید، گیم، تلاقی پیدا میکند، نتیجهاش میشود چیزی به نام «اقتصاد گیم». اقتصادی که به زعم پژوهشگر، در حال نوعی تفسیر سیاسی تازه از خود است، تفسیری که در آن دولت، تسهیلساز بازار و تجارتی بزرگ است و تمام بار گفتمانهای فرهنگی و ایدئولوژیک امر رسمی، باید به نوعی سازوکار قابل فروش به مخاطب ترجمه شود.
به استناد این مطالعه، گیم شاید اولین قدمها را در این زمینه برداشته است و این تحول را از رسمیترین بخش دولتی مرتبط خود، بنیاد ملی بازیهای رایانهای، آغاز کرده است تا فرمان مدیریتی جدیدی به کنشگران فعال و خلاق خود در این زمینه دهد.
مطابق این پژوهش، هرچند تمام این تلاشها در آغازِ راه است اما پژوهشگر، چشمانداز این مسیر را، به دلیل اتصال حیات اصلی آن به نیروهای واقعی و متخصص این حوزه و انباشت انواع سرمایههای نوعاً خصوصی، روشن و امیدبخش میداند و آیندهآفرین.