نسخه الکترونیک پژوهش «سینمای اجتماعی ایران و مسأله واکنش‌های ناخواسته مخاطبان» نوشته امیررضا تجویدی بر روی سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات قرار گرفت.

مسأله اصلی در این گزارش، فهم عوامل موثر بر ایجاد واکنش‌های ناخواسته در تماشاگران ایرانی هنگام مواجهه با آثار سینمای ایران با موضوعات اجتماعی است. به عبارت دیگر این پژوهش، به دنبال مطالعه ریشه‌ها و دلایل شکل‌گیری برخی از واکنش‌های مخاطبان سینمای ایران است؛ واکنش‌هایی که به دلیل مفروضات بدیهی سازندگان از واکنش‌های مورد انتظار مخاطبان، در فرآیند تولید پیش‌بینی نشده‌اند.

این پژوهش در بخش اول، رابطه سینمای اجتماعی ایران با مخاطبان آن را بررسی می‌کند و در بخش دوم، به تحلیل واکنش‌های ناخواسته مخاطبان به فیلم‌های اجتماعی می‌پردازد و در بخش سوم ضمن نتیجه‌گیری، پیشنهادات خود را ارائه می‌دهد.

پژوهشگر در این مطالعه سعی می‌کند به این سوالات پاسخ دهد که واکنش‌های ناخواسته مخاطبان ایرانی در مواجهه با آثار سینمای ایران با موضوعات اجتماعی، تحت‌تأثیر چه رویدادهایی در حوزه تولید فیلم و دریافت مخاطبان است؟ آثار سینمای ایران با موضوعات اجتماعی، از چه سازوکار زیبایی‌شناختی و ارتباطی جهت بازتاب و بازگویی واقعیت اجتماعی در قالب روایت سینمایی استفاده می‌کنند؟ شیوه مواجهه و رفتار مخاطبان سینمای ایران با فیلم‌ها در داخل سینما مبتنی بر چه سازوکارهایی است؟ سهم هریک از مخاطبان و تولیدگران آثار سینمای ایران در بروز واکنش ناخواسته متعارض نسبت به پیام اجتماعی فیلم به چه میزان است؟

به استناد یافته‌های این پژوهش، دو عامل شیوه رمزگذاری و بازتاب واقعیت و مسائل اجتماعی در فیلم‌های اجتماعی سینمای ایران و سبک زندگی والگوی رفتار و مصرف مخاطبان به‌مثابه جماعت تفسیرگر و دریافت‌کنندگان فیلم، هر دو در بروز واکنش‌های ناخواسته نقش مهمی ایفا می‌کنند.

در پایان، پیشنهادهایی جهت حل مشکل بروز واکنش ناخواسته متعارض از جانب مخاطبان سینمای اجتماعی ایران ارائه شده که ایجاد نهادی جهت ارائه مشاوره میان‌رشته‌ای به فیلمسازان سینمای ایران در شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی، طراحی جوایز ویژه برای آثار با رویکردهای میان‌رشته‌ای و مخاطب‌شناسی پیوسته در سطح سینمای ایران، از جمله آن‌ها هستند.

مشاهده نسخه الکترونیکی