مقاله «انقلاب اسلامی و فعالیت‌های فرهنگی عدالت‌محور برای ارتقاء کیفیت زندگی» نوشته توحید محرمی عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر وارتباطات، یکی از مقالات دومین همایش ملی بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی مبتنی بر بیانیه گام دوم است که در ۱۴ آذر ۱۴۰۰ در پایگاه سیویلیکا، نمایه و منتشر شده است.

این نوشته با هدف تبیین چگونگی فعالیت‌های فرهنگی برای بسط و گسترش عدالت و ارتقای کیفیت زندگی با انقلاب اسلامی، درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که فعالیت‌های فرهنگی عدالت‌محور در ارتقای کیفیت زندگی با انقلاب اسلامی چگونه است؟

به استناد این مطالعه، ایده فعالیت فرهنگی از ذهن و درون انسان آغاز می‌شود و در قالبی نمادین و با هدف روشنگری و پرورش روح، پیام و معنا را به مخاطب ارائه می‌کند. تعالی‌بخش بودن این پیام‌ها برای ارتقاء کیفیت زندگی از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده است؛ موضوعی که در گفتمان انقلاب اسلامی همواره مدنظر بوده و در آموزه‌های اسلامی از آن به عنوان «حیات طیبه» یاد می‌شود. کیفیت زندگی و بهزیستی اجتماعی موجب توسعه همه‌جانبه جامعه می‌شود و در مقابل اشاعه تبعیض و احساس محرومیت، صلح، حمایت از کار، رشد آزاد، هویت و دانش، مشروعیت، وحدت ملی و ... را به مخاطره می‌اندازد و با کاهش کیفیت زندگی حیات طیبه تحقق پیدا نمی‌کند. از طرفی با توسعه و گسترش ابعاد مختلف زندگی بشر، دایره شمول مفهوم عدالت افزایش یافته است و دیگر ظلم و بی‌عدالتی به عمل مستقیم فرد محدود نمی‌شود، بلکه نادیده‌گرفته‌شدن خیر عمومی در اقدامات اجتماعی، می‌تواند از مصادیق ظلم باشد.

به باور نویسنده و مطابق بررسی‌های انجام‌شده در این مقاله، با وجود آرمان‌های عدالت‌خواهانه انقلاب اسلامی، خیرعمومی بطور منسجم و سازمان‌یافته بهبود نیافته است و همچنان نیازمند توسعه و گسترش فعالیت‌های فرهنگی عدالت‌محور برای ارتقاء کیفیت زندگی هستیم.

این مقاله در پایان با بیان اینکه بسترسازی مناسب فرهنگی و استقرار مدیریت صحیح در بخش‌های مختلف جامعه برای شکوفایی استعدادهای انسانی و الهی افراد جامعه می‌تواند در راستای عدالت، تعریف و ارتقاء کیفیت زندگی ارزیابی گردد، نکاتی را نتیجه می‌گیرد که عبارتند از:

• بسط و توسعه معنا و مفهوم عدالت نیازمند فعالیت‌های فرهنگی هدفمند است.
• ارتقاء کیفیت زندگی با گسترش و توسعه عدالت در جامعه ممکن خواهد بود.
• فعالیت‌های فرهنگی با هدف فهم بیشتر مفهوم عدالت در جامعه، جریان‌های عدالت‌خواه را برای رفع محرومیت‌ها توسعه و گسترش می‌دهد، و خیرعمومی افزایش یافته و کیفیت زندگی ارتقاء می‌یابد.
• تهدیدات و ضعف‌های ناشی از عدم بسط و گسترش عدالت و ارتقاء نیافتن کیفیت زندگی، می‌تواند با فعالیت‌های فرهنگی هدفمند کنترل شود و یا با حرکت به سمت کاهش و یا امحای آنها و به معنای موس ، عوامل قوت و فرصت حفظ و حرکت به سمت افزایش آنها، صورت پذیرد.
• اگر فعالیت‌های فرهنگی هدفمند به گسترش عدالت نپردازد، جریان‌های فرصت‌طلب در جهت افزایش بی‌عدالتی‌ها در جامعه شک می‌گیرند و مشروع جلوه می‌کنند.
• اینکه اساسا انقلاب اسلامی، انقلاب مطالبه عدالت بوده است، فقدان رویکرد راهبردی عدالت‌گستر در فعالیت‌های فرهنگی برای ارتقاء کیفیت زندگی، اهداف و گفتمان انقلاب اسلامی را به مخاطره می‌اندازد.