اولویت‌های پژوهشی ۴ ساله پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات پس از تصویب در شورای پژوهشی پژوهشگاه اعلام شد. 

بنا به اعلام روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات این اولویت‌ها پس از بحث و بررسی در شورای پژوهشی پژوهشگاه تعریف و تصویب شده است. 

پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات (که از سه پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات و دو مرکز طرح‌های ملی و مرکز رصد فرهنگی کشور تشکیل شده) به عنوان بازوی پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و پژوهشگاه معین نظام حکمرانی فرهنگی کشور در دوره جدید خود تلاش خواهد کرد تا پژوهش‌های داخلی و میهمان و منشورات علمی خود را تا حد ممکن بر اساس برنامه پژوهشی از پیش اندیشیده شده پیش بَرد. 

این اولویت‌های پژوهشی حاصل تقاطع برنامه تحولی دولت سیزدهم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فرهنگ و هنر، نیازهای روز حکمرانی فرهنگی کشور، تحولات فرهنگی و اجتماعی روز جامعه ایرانی و استعداد اعضای هیات علمی و پژوهشگران وابسته است. این برنامه پژوهشی که موضوعات مختلف را در سه میدان تحلیلی ۱-جامعه و حوزه عمومی، ۲- حکمرانی و دولت و ۳- اقتصاد و بازار مورد بررسی قرار می‌دهد و در کنار مساله‌شناسی و آسیب‌شناسی فرهنگی و اجتماعی خود در تلاش است تا با بازخوانی ظرفیت‌های تاریخی تمدنی اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه ایرانی زمینه های بهره‌برداری از این ظرفیت ها را نیز مورد توجه قرار دهد.

اولویت‌های موضوعی پژوهشکده فرهنگ 

۱-۱. جامعه و فرهنگ عمومی:

 ۱.۱.۱. حق و فرهنگ 

• با تأکید بر حق خانواده، حق سنت‌ها و ارزش‌ها و نهادهای تاریخی ایران در مقابل تعریف فردگرایانه از فرهنگ

 ۱.۱.۲. تاریخ و فرهنگ

• با تأکید بر تاریخ اجتماعی و فرهنگی نهادهای ریشه‌دار جامعه ایرانی از جمله زبان و ادبیات فارسی، خانواده، مذهب و نهادها و فضاهای وابسته به آن‌، آیین‌های ملی و مذهبی، جماعت‌واره‌های فتوتی و پهلوانی، نهادهای میانجی صنفی و دیوانی، سنت‌های یاریگرانه اجتماعی، فرهنگ حماسه و مقاومت و...

 ۱.۱.۳. فرهنگ درگستره فراملی

• با تأکید بر ظرفیت‌های فرهنگی و هنری فراملی ایران در گستره ایران فرهنگی و جهان اسلام با تأکید بر افغانستان و آسیای میانه، قفقاز، آناتولی و بالکان، شبه قاره، شرق آفریقا، چین و روسیه در حوزه‌های زبان و ادبیات، هنر و معماری، مذهب و...

۱.۱.۴. مردم و فرهنگ (‌فرهنگ عمومی)

• ۱- نقد روایت‌های نظری از جامعه ایرانی (با تأکید بر ‌نقد رویکردهای شرق‌شناسانه و استعماری از جامعه ایرانی از جمله استبداد ایرانی، جامعه کژمدرن و...)
• ۲- مطالعه و ارزیابی سواد فرهنگی ایرانیان (با تأکید بر ‌سواد تاریخی، سواد ادبی، سواد رسانه‌ای، سواد هنری و سواد فرهنگ‌شناختی)‌
• ۳- مطالعه و بررسی ساختارهای جهت‌دهنده فرهنگ عمومی (با تأکید بر ‌سیاست‌های اقتصادی، بروکراسی، پلتفرم‌های آنلاین، توسعه شهری، سیاست‌های مسکن و معماری)
• ۴- نقد و بررسی شاخص‌های ارزیابی فرهنگ عمومی (بررسی شاخص‌ها در پیمایش‌های ملی و حوزه‌های فرهنگ عمومی:‌ فرهنگ اقتصادی، فرهنگ محیط زیستی، فرهنگ زیستی(طب و تغذیه و ورزش)، فرهنگ سیاسی، فرهنگ شهروندی، فرهنگ ترافیکی و...)
• ۵- سنجش فرهنگ عمومی در مصرف فرهنگی و ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (با تأکید فرهنگ اقتصادی، خانواده، فرهنگ سازمانی و...)
• ۶- بررسی شکاف‌های فرهنگی و عوامل موثر بر آنها (‌فرهنگ رسمی و غیررسمی، فرهنگ طبقاتی و...)
• ۷- مطالعه روندهای شاخص‌های فرهنگ عمومی در ایران

۱.۱.۵.  آمایش فرهنگی ایران  

• ۱- آمایش ‌مردم‌شناختی فرهنگ: (اقلیم‌های فرهنگی ایران)
• ۲- آمایش جامعه‌شناختی فرهنگ: (مصرف فرهنگی، ‌سواد فرهنگی، ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان)
• ۳- آمایش ظرفیت‌ها و سرمایه‌های نمادین: (‌شخصیت‌های برجسته تاریخی ملی و مذهبی، حافظه تاریخی، ظرفیت‌های فرهنگی فراملی منطقه‌ای و...)‌
• ۴- آمایش ظرفیت‌های علمی آموزشی (در حوزه فرهنگ و هنر و ارتباطات)‌
• ۵- آمایش کالبدها و فضاهای فرهنگی و هنری
• ۶-آمایش صنایع و مشاغل فرهنگی در ایران

۱.۱.۶. فرهنگ  و خانواده 

• با تأکید بر ازدواج، فرهنگ جنسی، جمعیت و فرزند‌آوری، تربیت

۱.۱.۷. فرهنگ  و زبان

• توانش زبانی در اقلیم‌های فرهنگی
• تاثیرات متقابل زبان و فرهنگ روزمره

۱-۲. حکمرانی فرهنگی:

۱.۲.۱. دولت  و فرهنگ

• بررسی رویکردهای نظری به ‌سیاستگذاری فرهنگی در ایران،
• بررسی گفتمان‌های فرهنگی دولت‌های جمهوری اسلامی،
• تبعات فرهنگی و اجتماعی برنامه‌های توسعه دولت‌ها،
• صورت‌بندی تجربیات سیاستگذاری در ایران

۱.۲.۲. سازمان  فرهنگی و مدیریت فرهنگ

• مطالعه و بازاندیشی در ساختارهای اداره و مدیریت فرهنگ در ایران
• فرهنگ و بروکراسی، تجربه و ایده‌های مدیریتی در سازمان‌های فرهنگی در ایران،
•  شاخص‌های ارزیابی فرهنگی و اجتماعی تولیدات فرهنگی در ایران،
• شاخص‌های ارزیابی گروه‌های مولد کالاها و خدمات فرهنگی

۱.۲.۳. توسعه  و فرهنگ

•  مطالعه شاخص‌ها و نظام‌نامه پیوست فرهنگی و اجتماعی

۱.۲.۴. عدالت  و فرهنگ:

• ‌شاخص‌های عدالت فرهنگی و ارزیابی آن در تخصیص‌منابع

۱.۲.۵. فرهنگ  و مشارکت:

• مشارکت‌دهی بیشتر مردم در تولید فرهنگی

۱.۲.۶. دیپلماسی  فرهنگی:

• تجربیات موفق دیپلماسی فرهنگی در ایران و جهان
• ظرفیت‌های مغفول دیپلماسی فرهنگ

۱-۳. تکنولوژی و اقتصاد فرهنگ:

۱.۳.۱. فرهنگ و اقتصاد:

• نقد و بررسی نظریه‌های اقتصاد فرهنگ،
• بررسی انتقادی سیاست‌های اقتصاد فرهنگ در دولت‌ها،
• کالایی‌شدن فرهنگ در ایران و تبعات و پیامدهای آن،
•  اقتصاد سیاسی تولید فرهنگ در ایران

۱.۳.۲. فرهنگ و تکنولوژی:

• آینده‌پژوهی تکنولوژی‌های جدید در تولید فرهنگی در حوزه کتاب و آموزش و...
• تاثیرات تکنولوژی‌ها و پلتفرم‌های جدید فرهنگی بر فرهنگ عمومی (فرهنگ مطالعه، فرهنگ اجتماعی و ...)‌
• تبعات فرهنگی و اجتماعی پلتفرم‌های بزرگ‌ اقتصادی و خدماتی

۱.۳.۳ . آمایش اقتصادی فرهنگ:

• آمایش صنایع خلاق و مشاغل فرهنگی

۱.۳.۴. اصناف فرهنگی:

• تاثیرات عصر دیجیتال بر اصناف فرهنگی

۲. اولویت‌های موضوعی پژوهشکده هنر

۲.۱. هنر در عرصه اجتماعی

۲.۱.۱. هنر و انقلاب

• ‌تاثیرات متقابل هنر و انقلاب اسلامی (‌با تأکید بر شعر و ادبیات، گرافیک، موسیقی و...)
• تطورات هنر انقلاب در ۴ دهه اخیر
• زیبایی شناسی هنری بعد از انقلاب
• بررسی آثار مثالواره‌های هنر انقلاب
• هنر مقاومت

۲.۱.۲. هنر و جامعه

• ارزیابی و رصد سواد و ذائقه هنری ایرانیان
• تطورات ذوق هنری در ایران معاصر
• جامعه‌شناسی تولید و توزیع و مصرف هنری
• بازنمایی مسائل و آسیب‌های اجتماعی در هنر
• خوانش پسااستعماری از هنر معاصر ایران

۲.۱.۳.  هنر و سبک زندگی

• هنر و سبک پوشش
• هنر و زندگی شهری

۲.۱.۴. هنر و تاریخ ایران

• تاریخ فرهنگی و اجتماعی هنرهای سنتی و مثالواره های تاریخی آن با تأکید بر نقاشی و ‌نگارگری، خوشنویسی، معماری، موسیقی، فرش، تعزیه و نقالی

۲.۱.۵. هنر در عرصه فراملی:

• هنر مقاومت و پسا استعماری

۲.۱.۶. دین، اخلاق و معنویت  در هنر

• تعهد اخلاقی و اجتماعی هنر معاصر در ایران
• مبانی و شاخص‌های هنر دینی
•  بررسی آثار برجسته در هنر دینی
• مسائل فقه هنر و...

۲.۱.۷. هنر و عصر دیجیتال

• تاثیرات دیجیتالی‌شدن هنر
•  تاثیرات پلتفرم‌های جدید بر هنر

۲.۱.۸. جریان‌های هنری ایران  امروز

• جریان‌شناسی میدان‌های هنری ایران (‌نشریات، جشنواره‌ها، گالری‌ها، محافل و انجمن‌های هنری سنتی، مدرن و پست مدرن)‌

۲.۱.۹. شاخص‌های ارزیابی  تولید هنری

• ملاک ‌ها و شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی حمایت دولتی از تولیدات هنری

 ۲.۲. حکمرانی هنر

۲.۲.۱. هنر و سیاست

• گفتمان‌های سیاست‌گذاری هنر در ایران،
• صورت‌بندی تجربیات سیاست‌گذاری هنر در ایران،
• تجربه‌نگاری نهادهای سیاست‌گذاری هنر
• تجربه‌نگاری و ارزیابی جشنواره‌ها و جایزه‌های هنری در ایران
• عدالت در تولید، توزیع و مصرف هنری

۲.۲.۲. هنر و سبک زندگی

• سیاست‌های پرورش ذوق هنری عامه
• سیاست‌های آموزش‌ هنر (‌آکادمیک و آزاد)‌
• سیاست‌های افزایش مشارکت‌های مردمی در تولید و توزیع هنری
• سیاست‌های هنر در توسعه کالبدی (‌توسعه شهری و ...)

۲.۲.۳. هنر  و سازمان

•  مطالعه نهادهای مدیریت هنری
• صورت‌بندی ایده‌ها و تجربیات مدیریت سازمان‌های هنری

۲.۲.۴. هنر  و بوم ایران:

• آمایش عرصه‌های هنری در اقلیم‌های فرهنگی
• آمایش مراکز آموزشی هنر در اقلیم‌های فرهنگی

۲.۲.۵. دیپلماسی  هنر:

• مطالعه آثار شاخص جهانی‌شده هنر معاصر ایران
• مطالعه ظرفیت‌های هنر ایرانی در عرصه بین‌المللی

۲.۳. تکنولوژی و اقتصاد هنر

۲.۳.۱. هنر  و اقتصاد:

• اقتصاد سیاسی تولید، توزیع و مصرف هنری در ایران معاصر
• ‌کالایی‌شدن هنر و تبعات فرهنگی و اجتماعی آن
•  اقتصاد آموزش هنر در ایران

۲.۳.۲. هنر  و تکنولوژی:

• اقتصاد هنر در عصر پلتفرم‌های تولید، توزیع و مصرف هنری
• آینده‌پژوهی تکنولوژی‌های هنری
• تأثیرات و تبعات تکنولوژی‌های جدید هنری (‌VOD، NFT و ...) بر هنر

۲.۳.۳. آمایش  اقتصاد هنر در ایران

• آمایش کسب و کارهای هنری در ایران
• ظرفیت‌های هنری در مناطق برای توسعه اقتصادی پایدار

۳. اولویت‌های موضوعی پژوهشکده ارتباطات

 ۳.۱. رسانه‌های جدید و جامعه:

۳.۱.۱. جامعه و رسانه‌های جدید:

• جامعه‌شناسی تولید، توزیع و مصرف هنری در رسانه‌های جدید
• تأثیرات و تبعات رسانه‌های جدید در اخلاق و فرهنگ عمومی
• ارتباطات اجتماعی در رسانه‌های جدید
• شاخص‌های ارزیابی فرهنگی و اجتماعی در تولیدات رسانه‌ای
• ارزیابی و سنجش سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی در گروه‌های اجتماعی (‌کودکان و نوجوانان،...)
• نسل‌های جدید و رسانه‌های جدید ( بازی‌های اینترنتی، تیک تاک و ...)

 ۳.۱.۲. رسانه‌های جدید و اخلاق اجتماعی:

• حق مخاطب در رسانه های جدید
•  حریم خصوصی در رسانه‌های جدید
• اخلاق حرفه‌ای در رسانه‌های جدید
• مسئولیت اجتماعی در پلتفرم‌های رسانه‌ای جدید

۳.۱.۳. فرهنگ شهرت و هواداری:

• گونه‌های سلبریتی در رسانه‌های جدید
• سلبریتی‌سازی در رسانه‌های جدید اجتماعی
• تأثیرات سلبریتی‌گرایی بر تولید فرهنگ و هنر
• سلبریتی و مرجعیت رسانه‌ای

۳.۱.۳. پلتفرم‌های  جدید و مرجعیت رسانه‌ای:

• تأثیرات رسانه‌های اجتماعی بر تغییر مرجعیت‌های رسانه‌ای

۳.۱.۴. رسانه و تاریخ:

تاریخ فرهنگی و اجتماعی رسانه‌های سنتی در ایران

۳.۱.۵. روش‌های پژوهش در  رسانه‌های جدید:

• بیگ دیتا

۳.۲. حکمرانی در رسانه‌های جدید

 ۳.۲.۱. مسائل حکمرانی در فضای آنلاین

• ‌تنظیم‌گری و رگولاتوری در پلتفرم‌ها و رسانه‌های جدید
•  شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی ارزیابی محتوایی پلتفرم‌های جدید رسانه‌ای
• امنیت داده‌ها در رسانه‌های جدید
• صیانت از حقوق کاربران در رسانه‌های جدید

۳.۲.۲. نهادهای سیاستگذار در  حوزه فضای مجازی:

• ارزیابی اسناد بالادستی در سیاستگذاری فضای مجازی
• تجربه‌نگاری نهادهای سیاستگذار و رگولاتور در فضای مجازی (شورای‌عالی فضای مجازی، ساترا و...)
• تجربه‌نگاری سازمان‌های حاکمیتی در فضای مجازی

۳.۲.۳. جنگ  نرم رسانه‌ای علیه ایران:

• تکنیک‌های جنگ رسانه‌ای علیه ایران
• اقتصاد سیاسی رسانه‌های خط مقدم جنگ رسانه‌ای علیه ایران
• ارزیابی سیاست‌ها و راهبردهای مقابله با جنگ نرم رسانه‌ای

۳.۲.۴. جرائم  رایانه‌ای و دیجیتال جدید

۳.۳. تکنولوژی و اقتصاد در رسانه‌های جدید

۳.۳.۱.آینده‌پژوهی تکنولوژی‌های  جدید ارتباطی:

سرمایه‌داری پلتفرمی:

• روابط کار در پلتفرم‌های خدماتی آنلاین

۳.۳.۲. اقتصاد پلتفرم‌ها و  رسانه‌های جدید:

• اقتصاد سیاسی صنایع خلاق رسانه‌ای و پلتفرم‌های جدید رسانه‌ای و خدماتی،
• تأثیرات پلتفرم‌های خدماتی بر کسب و کارهای سنتی
• اقتصاد بازی‌های رایانه‌ای آنلاین و آفلاین

۳.۳.۳. فناوری‌های نو و  رسانه‌های جدید ( با تأکید بر ‌هوش مصنوعی، بلاک چین و ..)

برای دریافت اطلاعات بیشتر با مدیریت امور پژوهشی پژوهشگاه (تلفن: 88919188) تماس بگیرید.