«تأملی بر سوبژکتیویته در سینما»
- نویسنده: راحله گلشنخواص
- قیمت: ریال
این پژوهش با قائل شدن به سینما بهعنوان زبان بازنمایی واقعیت و یک رسانه اثرگذار در سالهای اخیر، به بررسی نقش زنان در این رسانه در سالهای پس از انقلاب پرداخته است. به همین دلیل تلاش میکند چهارچوبی برای بررسی چگونگی بازنمایی نقش زنان در سینمای دفاع مقدس (به عنوان نقطه عطف تاریخی)، شکل دهد.
در این پژوهش، زن بهعنوان عنصر سازندۀ نسل آینده و نقش حیاتی آن، اهمیت دارد و نویسنده تلاش میکند چگونگی بازنمایی زنان و نیز تأثیر موقعیت زنان در فرایند ساخت معنی در سینمای دفاع مقدس را با روش تطبیقی دیدگاه سوزان هیوارد (سوبژکتیویته) و دیدگاه گفتمان حاکم (رعایت عفاف در اسلام) در سه دهه (۱۳۷۰-۱۳۹۰) تبیین کند.
برای رسیدن به این موضوع تلاش شده بررسی جزءبه جزء نمونههایی از فیلمهایی در ژانر دفاع مقدس که جایگاههایی متفاوت برای نقش زنان قائل شدهاند، بهصورت تصادفی انجام شود. از اینرو نُه فیلم بهصورت تصادفی از فیلمهای سه دهۀ هفتاد؛ روبان قرمز (۱۳۷۸)، کیمیا (۱۳۷۳)، هیوا (۱۳۷۹)، هشتاد؛ شب بخیر فرمانده (۱۳۸۴)، زخم شانۀ حوّا (۱۳۸۶)، روز سوم (۱۳۸۵) و نود؛ روزهای زندگی (۱۳۹۱)، چ (۱۳۹۳)، شیار۱۴۳(۱۳۹۳) در ژانر دفاع مقدس بررسی شدهاند.
این پژوهش در ۵ فصل تدوین شده که «بررسی زن در سینمای دفاع مقدس»، «تحلیل مجموعه فیلمهای دفاع مقدس»، «تحلیل مجموعه فیلمهای دفاع مقدس در دهه ۸۰»، «تحلیل مجموعه فیلمهای دفاع مقدس در دهه ۹۰» و فصل نتیجهگیری و پیشنهادها عناوین فصلهای آن را تشکیل میدهند.
نویسنده در این مطالعه نتیجه میگیرد که در فیلمهای دفاع مقدس بهطور نسبی، زنان چه بهصورت عینی و چه ذهنی و بهطور مستقل با روایتی متفاوت توانستهاند تصاویر دیگری را از خود نمایش دهند و با یافتن هویت اصلیشان، نگاه خیرۀ مردانه را کمرنگ نمایند و روایتهایی را در تصاویر بازنمایی کردهاند که لزوماً زن را بهعنوان ابژۀ نگاه خیره معرفی نمیکند و هم زنان و هم مردان میتوانند نقشهای مسلط به خود گیرند؛ در این نقشها با توجه به تغییر دیدگاهها و تحول رویکرد زنان در دهۀ اخیر، با استفادۀ مناسب از فرم و محتوا در قالب (لباس، گریم، بازی، نور و متن) با ارزشهای نظام حاکم سعی شده است موقعیت زنان را بهطرز صحیحی تصویر نمایند و به معیارهای نظام حاکم نزدیک شوند.
آسیبشناسی فیلمنامهنویسی کمدی در سینمای معاصر ایران
مطلب بعدی«تبار خیزش: مسائل سرمایهداری معاصر در خاورمیانه»