علی‌اصغر سیدآبادی نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان با بیان اینکه رمان کودک و نوجوان، ماده پژوهش اجتماعی‌ست، گفت: وقتی رمان‌ها پرفروش می‌شوند، یعنی کودکان مسأله خود را در این رمان‌ها می‌بینند. رمان هری‌پاتر یکی از این‌هاست. یکی از بهترین راه‌های شناخت کودکان، تحلیل گفتمانی هری پاتر است. ما اگر هری پاتر را تحلیل کنیم، می‌توانیم بخش مهمی از مسأله کودکان را که در جهان نیز مشترک است، بشناسیم. بنابراین، پسند کودکان، می‎تواند ماده خام برای پژوهش‌های اجتماعی باشد.

یازدهمین نشست از سلسله‌نشست‌های مسأله کودکی با عنوان «صدای کودکان؛ نگاهی به ادبیات کودک و نوجوان» با حضور علی‌اصغر سیدآبادی (نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان) و علیرضا کرمانی (جامعه‌شناس و پژوهشگر مطالعات کودکی) و با دبیری رضا تسلیمی طهرانی (جامعه‌شناس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) شنبه ۹ اسفند ۱۳۹۹ برگزار ‌شد.

در بخش آغازین این برنامه، علیرضا کرمانی با بیان اینکه شاید در ظاهر امر، مطالعات کودکی ارتباطی به ادبیات کودک نداشته باشد، گفت: بین ادبیات بزرگسالی و ادبیات کودکی تفاوت وجود دارد. ادبیات بزرگسال، مبتنی بر حدیث نفس است و متضمن هیچ‌نوع ازخودبیگانگی نیست. بین راوی و مخاطب، فاصله وجود ندارد. به عبارتی، نویسنده تجربه زیسته خود را بیان می‌کند و فاصله‌ای بین جهان راوی و جهان داستان، نیست. اما در ادبیات کودک، همیشه فاصله‌ای بین راوی و جهانی که خلق می‌کند، وجود دارد.نویسنده داستان، خود کودک نیست و در جهانی خارج از جهان کودکی قرار دارد. ادبیات کودک می‌تواند شبیه بخش نتیجه‌گیری یک پژوهش درباره کودکی باشد با این تفاوت که در پژوهش، به زبان علمی ویسنده مقصود خود را بیان می‌کند و در ادبیات، به زبان ادبی. ادبیات کودک، خود یک پدیده اجتماعی‌ست و همچون هر پدیده اجتماعی می‌تواند موردتأملات اجتماعی و جامعه‌شناسانه قرار بگیرد. این خصوصیت در ادبیات کودک خیلی بارز است به نحوی که می‌توانیم مدعی شویم ادبیات کودک، از مؤلفه‌های هویتی کودکی در دنیای مدرن است.

ادامه مطلب