رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در آیین تودیع و معارفه رئیس پژوهشکده ارتباطات، مساله مهم امروز جمهوری اسلامی را حکمرانی در فضای مجازی دانست و گفت: دنیای امروز، عصر غلبه فضای مجازی است و این چیزی است که در مراکز تصمیم‌گیری درباره آن بحث می شود. وی با اشاره  به اینکه حکمرانی فضای مجازی دارای وجوه فنی و سیاستگذارانه است، تأکید کرد: پژوهشکده ارتباطات باید تمرکز اصلی خود را بر حوزه سیاستگذاری فضای مجازی قرار دهد. 

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه، آیین تودیع و معارفه رئیس پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات سوم خرداد 1401 با حضور رئیس پژوهشگاه و استادان و صاحبنظران ارتباطات و رسانه در پژوهشگاه برگزار شد. سید وحید عقیلی در ابتدای این آیین که اجرای آن را مصطفی اسدزاده برعهده داشت، ضمن تسلیت شهادت خبرنگار فلسطینی، شیرین ابوعاقله، آن شهید را از چهره‌های بارز اطلاع‌رسانی و حقیقت‌‌بینی در خاورمیانه دانست که بیش از این باید به آن پرداخت. در ادامه، وی به مدت حضور خود در پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه اشاره کرد و افزود: من به مدت سه سال، مسئولیت پژوهشکده را از استاد خودم آقای دکتر خجسته تحویل گرفتم و الان آن را به آقای دکتر حسنی می‌سپارم. عقیلی با بیان اینکه خدمت را توفیق می‌دانم که باید قدردان آن بود، افزود: 25 سال توفیق کار در دانشگاه را داشته‌ام و بسیار چیزها از استادان یاد گرفته‌ام. استادانی چون: منصور وثوقی، باقر ساروخانی، مصطفی ازکیا، حسن سرایی، علی شریعتمداری و بسیاری دیگر از استادان.

عقیلی با بیان اینکه پس از 30 سال حضور در دانشگاه متأسفانه در حوزه پژوهش، سنت پژوهشی دانشگاه را نفهمیدم، گفت: بین بخشنامه و آیین‌نامه و آنچه در دانشگاه است تفاوت زیاد است. من حتی سنت آموزش دانشگاه را نیز متوجه نشدم و با این تلخی دانشگاه را ترک کردم. اما دانشجویانی تربیت کردم که امروز در مسند مسئولیتهای ارتباطی و روابط عمومی در سطح ایران هستند.

رئیس پیشین پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه همچنین با بیان اینکه متاسفانه سنت پژوهشی را نیز هنوز متوجه نشده‌ام که چیست؟ تأکید کرد: باید برای پژوهش هم سیاستگذاری بشود تا تمام پژوهشهایی که انجام می‌شود مثمر ثمر باشد و دردی از دردهای جامعه را برطرف کند؛ آنهم در حوزه فرهنگ که مقوله پیچیده‌ای است. عقیلی، دیپلماسی فرهنگی را مقوله‌ای سخت‌تر ازدیگر دیپلماسی‌ها دانست و ابراز امیدواری کرد در دوره جدید در پژوهشگاه در جهت اعتلای پژوهش‌هایی که در خدمت اهداف عالیه مملکت و مردم باشد، تلاش شود.

در ادامه این مراسم، قاسم زائری، رئیس پژوهشگاه از زحمات سیدوحید عقیلی در مدت تصدی ریاست پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه تشکر کرد و گفت: دکتر عقیلی در مدت همکاری با پژوهشگاه علاوه بر تجربه و دانش و تخصص خود، اعتبار و سرمایه علمی خود را نیز پشتوانه پژوهشگاه کردند؛ وی با بیان اینکه حضور چهره‌هایی چون ایشان به رتبه و جایگاه پژوهشگاه در فضای پژوهشی و رسانه‌ای و ارتباطاتی کمک کرده است، افزود: ما همچنان از دانش و تخصص دکتر عقیلی بهره‌مند خواهیم شد. رئیس پژوهشگاه در ادامه، حسنی را از نیروهای جوان و با پشتکار دانست که سوادشان به‌روز است و آثاری که منتشر می‌کنند نشان دهند همت ایشان است.

رئیس پژوهشگاه، مساله مهم امروز جمهوری اسلامی را حکمرانی در فضای مجازی دانست و گفت: دنیای امروز، عصر غلبه فضای مجازی است و این چیزی است که در مراکز تصمیم‌گیری درباره آن بحث می شود. وی با اشاره  به اینکه حکمرانی فضای مجازی دارای وجوه فنی و سیاستگذارانه است، تأکید کرد: پژوهشکده ارتباطات باید تمرکز اصلی خود را بر حوزه سیاستگذاری فضای مجازی قرار دهد. زائری افزود: البته دیگر مسائل حوزه ارتباطات هم باید مورد توجه قرار گیرد اما گمان می‌کنم بحث حکمرانی فضای مجازی چالش اصلی جمهوری اسلامی است و از این‌رو با توجه به این متغیر جدید، نیازمند بازسازی ساختار حکمرانی هستیم.

رئیس پژوهشگاه با اشاره به اینکه فناوری‌های نوین ارتباطی به سایر حوزه‌های زندگی اجتماعی کشیده شده، تأکید کرد این مسأله باید مورد توجه قرار گیرد؛ وی رویکرد بین رشته‌ای را  نیاز امروز دانست و خواستار توجه  به ارتباطات میان رشته‌ای شد.

رئیس پژوهشگاه با بیان اینکه در این سال‌ها، آنچه در قانونگذاری به‌ویژه در حوزه فرهنگی بر آن تمرکز کرده‌ایم، بیشتر معطوف به حق مولف بوده و حق مخاطب به مقدار زیادی نادیده گرفته شده، تصریح کرد: محور اصلی فعالیتهای پژوهشی پژوهشگاه در دوره جدید، در کنار حق مؤلف، تمرکز بر حق مخاطب خواهد بود. وی حق فرهنگ را حق مهمی دانست که باید در تولیدات رسانه‌ای به آن توجه شود. وی همچنین خواستار توجه به حق سنت و حق دین در بازسازی ساختاری حکمرانی شد.

رئیس پژوهشگاه به توجه بیشتر به پژوهش تجربی در کنار کار ترجمه در دوره جدید اشاره کرد و گفت: ترجمه البته خوب است ولی چیزی که برای ما اهمیت بیشتری دارد و تلاش می‌کنیم روی آن تمرکز کنیم، انجام پژوهش‌های کاربردی است. وی تأکید کرد: بازسازی ساختاری حکمرانی باید به اقتضای ویژگی‌های جدید فضای مجازی انجام شود؛ سیاستگذاریهای انجام‌شده نیازمند تغییر است؛ امید است پژوهشکده ارتباطات بتواند به این مسائل بپردازد. رئیس پژوهشگاه از رئیس جدید پژوهشکده ارتباطات خواست از نیروهای جوان و روزآمد در رسانه، و نیز از تجربه بزرگان ارتباطات در پژوهشکده استفاده کند.

حسن خجسته رئیس اسبق پژوهشکده ارتباطات نیز در سخنانی ضمن توصیف ویژگی‌های اخلاقی و علمی عقیلی، ایشان را انسان باکمالی توصیف نمود. وی همچنین حسنی را جوان باسوادی توصیف کرد که از دانش نظری و عملی خوبی برخوردار است. خجسته تجربه زیسته عقیلی را مغتنم دانست و خواستار آن شد که این تجربه در اختیار پژوهشکده ارتباطات قرار گیرد.

خجسته به انواع ارتباطات اجتماعی و معضلات آن در دنیای کنونی اشاره کرد و گفت: در ارتباطات اجتماعی که اگر خوب فهم نکنیم و نتوانیم چارچوبی برای آن بسازیم در قدمهای بعدی که گاهی بروز آن در ارتباطات جدید است، دچار مشکل خواهیم شد. وی با بیان اینکه در ایران، ارتباطات جدید بیشتر فنی فهم شده، آن را اشتباه خواند و تأکید کرد ما نیازمند مطالعات بنیادی در فضای مجازی هستیم و باید جنبه‌های اجتماعی ارتباطات جدید را بفهمیم.

در ادامه این جلسه، لوح تقدیر وحید عقیلی تقدیم ایشان شد. 

همچنین حکم حسین حسنی به عنوان رئیس پژوهشکده ارتباطات تقدیم شد. تعیین اولویت‌های جدید پژوهشکده براساس چالش‌ها و فرصت‌های فضای مجازی و فناوری‌های نوین ارتباطی برای نظام سیاستگذاری و مدیریت فرهنگی کشور، بازسازی ساختار گروه‌های پژوهشی پژوهشکده متناسب با نیازها و مأموریت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برنامه تحولی وزیر محترم، حاضربودن در مناقشات رسانه‌ای و ارتباطی کشور و کمک به مرجعیت‌یابی پژوهشگاه از طریق تدوین گزارش‌های راهبردی و سیاستی، بهره‌گیری از اساتید و پژوهشگران جوان حوزه ارتباطات و رسانه در شورای علمی پژوهشکده، رویکرد تعاملی با دیگر پژوهشکده‌ها و استفاده از ظرفیت آنها برای تعریف طرح‌های پژوهشی مشترک و اجرای رویدادهای ملی، تهمیدات لازم برای حضور فعال‌تر اعضای هیأت علمی در فضای دانشگاهی و عمومی و رسانه‌ای به‌منظور بهره‌گیری از توان علمی و تخصصی آنها و پیگیری بهینه امور اعضای هیأت علمی و پیشبرد طرح‌های پژوهشی و مشارکت در شوراهای پژوهشگاه مواردی است که رئیس پژوهشگاه در حکم رئیس پژوهشکده ارتباطات خواستار تحقق آنها شده است.

حسین حسنی، رئیس پژوهشکده ارتباطات نیز در سخنانی ضمن تشکر از همکاران پژوهشگاه و مدعوان جلسه، یاد و خاطره شهیدان آزادی خرمشهر را گرامی داشت و گفت: از اعتماد رئیس پژوهشگاه تشکر می‌کنم و امیدوارم پاسخگوی اعتماد ایشان باشم. حسنی خود را بهره‌مند از دانش و تجربیات آقایان خجسته و عقیلی، دانست و با اشاره به برنامه‌ تحولی خود در پژوهشکده ارتباطات گفت: بخشی از برنامه‌های تحولی پژوهشکده ازجمله بحث حکمرانی و حق مخاطب در حکم رئیس پژوهشگاه به اینجانب مطرح شده، علاوه بر این ما روی حوزه‌هایی چون مطالعات پلفترم و مطالعات متاورس که آینده اینترنت است، متمرکز خواهیم شد. حسنی عصر حاضر را عصر محتوای کاربرساخته دانست و گفت: باید حوزه تولید، توزیع و سیاستگذاری محتوا مورد مطالعه قرار بگیرد. رئیس پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه از همه پژوهشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و پژوهشگران مستقل درخواست کرد برای تحقق اهداف و برنامه‌های پژوهشکده ارتباطات کمک کنند.

در پایان این بخش از مراسم، لوح یادبود خبرنگار شهید فلسطینی، شهید شیرین ابوعاقله توسط حاضران در مراسم امضا شد.

در ادامه این برنامه، از کتاب نظریه هنجاری مقبول مشروع اثر پژوهشی حسن خجسته و ظهیر احمدی رونمایی شد. داوود نعمتی انارکی، افسانه مظفری، ظهیر احمدی، حسن خجسته، اسماعیل رمضانی هر کدام درخصوص این کتاب و اهمیت آن سخن گفتند.