ضرورت توجه به راهبرد همگرایی و اتحاد در روایتگری رسانهای
نخستین نشست از سلسله نشستهای تخصصی ابعاد ارتباطی و رسانهای نبرد طوفانالاقصی با عنوان «نقد و ارزیابی عملکرد رسانههای جمهوری اسلامی در جریان نبرد طوفانالاقصی» یکشنبه ۵ آذر ۱۴۰۲ با حضور هادی البرزی (مدرس ارتباطات و عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما) و لیلا وصالی (عضو هیئت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی(ره)) در پژوهشگاه فرهنگ، هنر، ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در این نشست که با هدف بررسی و نقد عملکرد رسانههای کشور پیرامون نبرد طوفان الاقصی صورت گرفت، هادی البرزی ضمن تشریح اقدامات رسانه ملی در پوشش و انعکاس لحظه به لحظه رویدادهای این جنگ، دستور کار رسانه ملی را تلاش در راستای تسریع در انتشار اخبار و به تصویرکشیدن جنایات رژیم صهیونسیتی در برابر جلوه دادن به اقتدار مردم غزه و جریان مقاومت عنوان نمود.
این مدرس ارتباطات و مدرس دانشگاه صدا و سیما، رسانه ملی را راوی نخست رویداد نبرد الاقصی در کشور خواند که اقتدار مقاومت و نمود مظلومیت مردم غزه را به خوبی روایت نمود و در شکلگیری جریانات مختلف حمایتی از مردم غزه بسیار موثر عمل کرد و این تلاش به واسطه گزارش های میدانی کامل و دقیق از میدان، در کنار انعکاس اقدامات و مواضع اقشار مختلف جامعه در حمایت و همراهی با مردم غزه در قالب تصاویر در قاب تلویزیون ملی بود. در این بین، هم افزایی در میان شبکه های مختلف داخلی و برون مرزی در انعکاس لحظه به لحظه رویدادها حتی تا جایی که خبرنگار العالم روایتگر شبکه خبر و بالعکس می شدند و نیز بهره گیری از تولیدات و قالب های مختلف از اقدامات برجسته رسانه ملی در این روایتگری رسانه ای محسوب می شود.
این استاد دانشگاه، آغاز به کار زودهنگام رادیو مقاومت را که هر ساله با سالگرد شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی شکل می گرفت، اقدام درخور توجه رسانه ملی برای اطلاع رسانی و روایتگری دانست و راه اندازی شبکهی خبر ۲ را اقدامی مهم و نوین در این رویداد قلمداد کرد و افزود: البته ما با محدودیت زمانی قرار دادن برای انتشار اخبار جنگ غزه روبرو بودیم لذا سعی کردیم که اصل تناسب را رعایت کنیم. به همین جهت شبکه خبر ۲، با هدف ایجاد یک مرجعیت واحد در بازتاب شرایط جنگ غزه، تاسیس شد تا اخبار لحظه به لحظهی نبرد طوفان الاقصی را به صورت زنده پوشش دهد. در واقع سعی شد تا به کمک الگوی ۳۶۰ درجهی رسانهای و نشان دادن تبعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی که به ساختار رژیم صهیونسیتی وارد شده، بازنمایی صریحی از وضعیت نبرد طوفان الاقصی شکل گیرد و روایتهای جعلی و نادرست، از میدان رسانهای حذف شود. از این رو، هادی البرزی با تاکید بر هم افزایی رسانه های داخلی، لزوم برخورداری از یک الگوی واحد و مکمل برای بازنمایی رویدادهای خبری را مورد اشاره قرار داد و گفت: «این بار رسانههای جمهوری اسلامی به جای رقابت برسر روایت ، به همبستگی و اتحادی رسیدند که همین سبب حذف رسانه های غیر مرجع و غربی از میدان رسانهای شد.»
در ادامهی نشست لیلا وصالی بر اهمیت برنامهریزی در بازنمایی رسانهای وقایع تاکید کرد و به تعادل بخشی محتوایی خبر و روایت اشاره نمود و گفت: «پوشش همه جانبه اخبار طوفان الاقصی در رسانه ملی در سپهر رسانهای بسیار موثر بوده اما از تاثیرات بمباران خبری نیز نباید غافل شد. حجم محتوایی که منتشر میشود باید تحت کنترل و برنامهریزی شده باشد. به طوریکه از اشباع اخبار جنگ در ذهن مخاطبان جلوگیری کند تا مخاطبان اخبار جنگ را از سبد مصرف رسانهای خود حذف نکنند. چون این اتفاق، مرجعیت خبری را از رسانه ملی به رسانههای غیررسمی منتقل میکند و این خودش تبعات دیگری را به دنبال دارد. »
این استادیار دانشگاه علامه طباطبائی(ره) با اشاره به اهمیت روایت وضعیت دوسویه نبرد برای اثرگذاری نزد مخاطبان رسانهای اشاره نمود و گفت: «وقتی ما مردم فلسطین را برای برگشتن به خاک و پس گرفتن حقوقشان محق میدانیم، لازم است که درکنار پخش زنده از وضعیت مردم غزه وبهطور مستقیم از وضعیت مناطق اشغالی و خسارات وارده به آنها هم داشته باشیم که چهره قدرتمندی نیز از حماس بازنمایی شده و خود مردم فلسطین با قدرت نظامی که در طی این سالها به دست آوردند در مقابل ظلم رژیم صهیونسیتی ایستادهاند. درصورت عدم پرداختن به این بعد از نبرد طوفان الاقصی، سبب کنجکاوی مخاطب شده و او برای پاسخ سوالات خودش به سراغ رسانههای سلطه رفته و در جریان هدایت افکار آن رسانهها، روایت صریح و صحیح را از دست میهد.»
وصالی ضرورت باز اندیشی در مسیر روایتگری را در رسانه های کشور ضروری دانست چراکه این مهم، از طریق همراه نمودن و بهرهگیری از رسانه های اجتماعی و کنشگران این عرصه و توجه به اصول سواد رسانه ای و اگاهی بخشی عمومی محقق خواهد شد.