موج سوم «پیمایش ملی مصرف کالاهای فرهنگی در ایران» که در فروردین و اردیبهشت ١٣٩٨ توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات اجرا شد، نتایجی به ما می‌دهد که در بعضی فرازها قابل توجه هستند. با توجه به این داده‌ها می‌توان تا حدودی به علایق فرهنگی و اجتماعی نسل دهه هشتادی‌ها پی برد. نوع فیلم‌ها و سریال‌هایی که این نسل می‌بینند، نوع موسیقی، نوع مواجهه آنها با انواع رسانه‌ها اعم از خارجی و داخلی و چندین مورد دیگر در این آمارها آمده است. باید توجه کرد هنوز فرآیند رشد شخصیتی این نسل به انتها نرسیده اما از طریق همین موارد می‌شود تا حدودی به مسیری که پیش روی آنها قرار دارد، پی‌برد.

روزنامه فرهیختگان در شماره ۳۷۰۲ مورخ ۱۷ مهر ۱۴۰۱ با استناد موج سوم «پیمایش ملی مصرف کالاهای فرهنگی در ایران» به آمار مصرف محصولات فرهنگی در بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال اشاره کرده با این تاکید که «طبیعتا این آمار در شرایط فعلی و تغییرات فرهنگی و رسانه‌ای تغییر کرده است»؛ اما چند نمونه مهم آن را یک بار دیگر مرور می‌کنیم.

    تماشای سریال

در بخش تماشای سـریال‌های خارجـی از افـراد پرسـیده شـده کـه «آیـا سـریال‌های خارجـی (ماننـد ‌گیم‌آفترونـز، بریکینگ بـد) را تماشـا می‌کنیـد؟» تنهـا ۵.۱ درصـد جمعیـت نمونـه پاسـخ مثبـت داده‌انـد. نکته جالب این است که از میان این جمعیت محدودی که پاسخ مثبت داده‌اند؛ حدود ۵۰ درصد در بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال هستند. مطابق این پیمایش بـاکاهـش سـن، افزایـش سـطح تحصیـلات، افزایـش منزلـت شـغلی و پایـگاه‌اقتصـادی افـرادی که سـریال‌های خارجـی تماشا می‌کنند نیـز افزایـش می‌یابـد.  مـردان بیشـتر از زنـان، دانش‌آمـوزان و دانشـجویان و سـپس افـراد بیـکار نیـز بیشـتر از دیگـر گروه‌هـای فعالیـت سـریال‌های خارجـی تماشـا می‌کننـد.

از کســانی که ســریال های خارجــی می بیننــد ســوال شــده کــه «کدام‌یک از ایــن ســریال‌ها بیشــتر مــورد علاقــه شــما هسـتند؟ (بـه ترتیـب تـا دو اولویـت نـام ببریـد)» سـریال ‌گیم‌آفترونـز در هـردو اولویـت، بـا ۴۶ درصـد و ۲۰ درصـد در میـان مخاطبـان سـریال های خارجـی بیشـترین بیننـده را دارد. در اولویت اول، سـریال‌های ترکیـه‌ای بـا ۱۷.۶ درصـد، فـرار از زنـدان بـا ۶ درصـد، برکینـگ‌بـد بـا ۶.۵ درصـد، فضیلـت خانـم بـا ۳.۹ درصـد، وایکینگ‌هـا بـا ۲.۲ درصـد و واکینـگ‌دد بـا ۲ درصـد پـس ازسـریال ‌گیم‌آفترونـز بیشـترین مخاطـب را داشت. در اولویـت دوم نیـز، سـریال‌های ترکیه‌ای بـا ۱۸.۱ درصـد، برکینگ‌بـد بـا ۱۱.۴ درصـد، وایکینگ‌هـا بـا ۱۰.۵ درصـد، واکینـگ‌دد بـا ۸.۱ درصـد، فـرار از زنـدان بـا ۷.۱ درصـد، فضیلت خانـم بـا ۳.۸ درصـد و بـلاک‌لیسـت بـا ۲.۹ درصـد بیشـترین بیننـده را در میـان مخاطبـان سـریال‌های خارجـی دارنـد. این ارقـام در جمعیت نمونـه از ۲.۱ درصد برای سـریال ‌گیم‌آفترونـز تـا ۰.۱ درصـد بـرای واکینـگ‌دد در اولویـت اول و ۰.۳ درصـد بـرای سـریال گیم‌آف‌ترونـز تـا ۰.۱ درصـد بـرای واکینـگ‌دد در اولویـت دوم اسـت.

    چه گوش می‌کنید؟

از کسانی که از دستگاه‌های شنیداری استفاده می‌کنند سوال شده «ازدستگاه‌های شنیداری، معمـولا چـه برنامه‌هایـی را گـوش می‌کنیـد؟» مطابق این پیمایش باکاهش سـن، شـنیدن موسـیقی و بـا افزایـش سـن شـنیدن قـرآن و نواهـای مذهبـی، سـخنرانی، جـوک و برنامه‌های سـرگرمی، قصه و داسـتان، افزایـش می‌یابد. در بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال، به میزان ۸۷ درصد موسیقی گوش می‌دهند.

درمورد سبک موسیقی مورد علاقه هم افراد بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال، بیشتر علاقه‌مند به سبک موسیقی پاپ ایرانی هستند. ۵۷.۷ درصد پاپ ایرانی، ۲۴.۸ درصد سنتی، ۸.۸ درصد راک و رپ ایرانی گوش می‌‌دهند و در رتبه‌های بعدی موسیقی محلی، کلاسیک خارجی، نواهای مذهبی، پاپ خارجی، راک و رپ خارجی قرار داشته است.

    چه می بینید؟

همچنین از این افراد پرســیده شــده «از دســتگاه‌های دیــداری، معمــولا چــه برنامه‌هایــی را تماشــا می‌کنیــد؟» بـاکاهـش سـن، دیـدن برنامه‌هـای موسـیقی و شـو، برنامه‌هـای آموزشـی و فیلم‌هـای سـینمایی افزایـش پیـدا می‌کنـد و بـا افزایـش سـن، دیـدن برنامه‌هـای مذهبـی و مسـتند افزایـش می‌یابــد. افراد بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال، به میزان ۷۸ درصد فیلم سینمایی و سریال می‌بینند و ۱۲.۵ درصد موسیقی و شو تماشا می‌کنند. در رده‌های بعدی برنامه‌های آموزشی با ۵.۶ درصد و مستند ۱.۴ درصد، کارتون ۱.۱ درصد، برنامه‌های مذهبی ۱ درصد تماشا می‌کنند.

از اسـتفاده‌کنندگان دسـتگاه‌های شـنیداری و دیـداری سـوال شـده «آیـا سـریال‌های خانگـی ایرانـی را کـه فروختـه می‌شــود تماشــا می‌کنیـد؟» به طور متوسط  ۴۳.۲ درصــد گفته‌انــد ســریال‌های خانگــی ایرانــی را تماشــا می‌کننــد. بـا کاهـش سـن، افزایـش سـطح تحصیـلات، منزلـت شـغلی و پایـگاه اقتصـادی سـریال‌های خانگـی ایرانـی بیشـتر دیـده می‌شـوند. در بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال به‌صورت نسبی ۵۳.۶ درصد تماشاگر سریال‌های نمایش خانگی هستند.