بررسي زمينه‌ها، موانع و راهکارهاي گسترش خط و زبان فارسي در کشورهاي حوزۀ تمدني مشترک

نشست تخصصی ارائه ‏یافته‏‌های پژوهش «بررسي زمينه‌ها، موانع و راهکارهاي گسترش خط و زبان فارسي در کشورهاي حوزۀ تمدني مشترک» سخنرانان: دکتر ابراهیم خدایار و دکتر نعمت‌‏الله ایران‏‌زاده تاریخ برگزاری: 30 فروردین 94   نشست تخصصی «بررسي زمينه‌‏ها، موانع و راهکارهاي گسترش خط و زبان فارسي در کشورهاي حوزۀ تمدني مشترک» روز یکشنبه 30 فروردین با حضور دکتر ابراهیم خدایار و دکتر نعمت‌‏الله ایران‏‏زاده در پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات برگزار شد. در ابتدای این نشست، دکتر خدایار گفت: ايرانِ امروز بعد از گذشت سده‏‌های پی‏‌درپی، مرزهاي سياسي و جغرافيايي مشخصي دارد که در نقشه‎هاي جغرافيا پيداست؛ ولي «مرزهاي ناپيدايي» دارد که آن را حوزه تمدنی آن نامیده‌‏اند. خط و زبان فارسی میراث مشترک ساکنان حوزۀ تمدنی مشترک ایران و کشورهای همسایه در بخش بزرگی از قارۀ پهناور آسیاست. مسأله اصلی این پژوهش، تبیین زمینه‏‌ها، موانع و راهکارهای گسترش خط و زبان فارسی در حوزه تمدني مشترک و بررسی امکان احیای نقش تاریخی آن در این منطقه است. آیا چنین امکانی برای این زبان در این منطقه وجود دارد؟ منطقه‏‌ای که ما این را نقطه عزیمت خود قرار دادیم، همان مرزهای ناپیدایی است که در طول تاریخ، ایران را در بخش بزرگی از آسیا محور فعاليت‌های فرهنگی کرده بود. خدایار در ادامه به تشریح کلیات پژوهش پرداخته و بیان کرد: در این طرح 8 سوال اصلی سامان داده شده که سوال‏‌ها به این شرح است: ـ حوزۀ تمدنی ایران شامل چه مناطقی است؟ ـ زبان و خط فارسی در کنار زبان‏‌های ملی و رسمی این مناطق چه جایگاهی دارد؟ ـ گسترش زبان و خط فارسي در حوزۀ تمدني ايران چه اهميّت و آثاری دارد؟ ـ میزان علاقه‌‏‏مندي مردم حوزۀ تمدنی ایران به خط و زبان فارسي و نیز جذابيت این زبان براي به کارگيري آن چگونه است؟ ـ زمينه‏‌ها، امکانات و عوامل مؤثر در جهت گسترش زبان و خط فارسي چيست؟ ـ موانع گسترش و ترويج  زبان و خط فارسي در این مناطق کدام‏اند؟ ـ راهکارهاي مؤثر و مناسب براي استفاده از زمينه‌‏ها و توانمندي‌‏هاي موجود برای رفع موانع گسترش زبان و خط فارسي چيست؟ ـ توانمندي‏‌ها و ويژگي‏‌هاي خط و زبان فارسي چيست و آیا امکان احیای نقش گذشتۀ زبان و خط فارسی در حوزۀ تمدنی آن وجود دارد؟ متناظر با این 8 سوال، 8 فرضیه هم ترسیم شده است. سوال اول این است که حوزه تمدنی ایران شامل چه مناطقی است؟ می توان گفت اين حوزۀ تمدني شامل آسياي مرکزي (ازبکستان، ترکمنستان، تاجيکستان، قزاقستان و قرقيزستان)، افغانستان، قفقاز شمالی و جنوبی (آذربايجان، گرجستان، ارمنستان، داغستان و اوراسيا)، شرق چین (سین‎کیانگ)، شبه‏‌قاره (پاکستان، هند و بنگلادش) آسیای صغیر، بالکان و شامات قدیم (ترکيه، بوسنی، سوریه و عراق) است. در پاسخ به سوال دوم می‏توان گفت زبان فارسی هم اکنون با نام زبان دری (و خط فارسی ـ عربی) در افغانستان (در کنار زبان پشتو) زبان رسمی افغانستان است و با نام تاجیکی (با خط سریلیک) زبان ملی مردم تاجیکستان؛ در برخی از شهرهای مهم ازبکستان از جمله سمرقند، بخارا، ترمذ و فرغانه و در برخی دیگر از مناطق پاکستان، زبان عامۀ مردم است و در بقیۀ کشورها حضوری کم‏رنگ در نظام آموزشی (آموزش و پرورش و دانشگاه‏‌ها) دارد. در پاسخ به سوال سوم می‏‌توان گفت گسترش زبان فارسی در منطقه علاوه بر تقویت حضور ایران در این مناطق و کمک به گسترش صلح و برادری، به‌‏ویژه در کشورهای افغاتستان و ازبکستان، از نظر اقتصادی و سیاسی نیز برای این کشورها مهم است. پاسخ سوال چهارم نیز این که ‎جز افغانستان که در کنار زبان پشتو، زبان فارسی‎زبانان افغانستان است و با نام تاجیکی (و خط سریلیک) در تاجیکستان رواج دارد، در بقیۀ کشورها حضور زبان فارسی حضورِ نسبی است؛ مثلاً در ازبکستان به نسبت، نیرومندتر از بقیۀ کشورهاست. پاسخ سوال پنجم نیز این که به دلیل حضور پردامنه و مؤثر زبان و ادبیات فارسی در این کشورها، زمینه‏‌ها و امکانات فراوانی برای گسترش خط و زبان فارسی و احیای هویت ایرانی اسلامی در برخی از آنها وجود دارد که سابقۀ حضور ایران در این مناطق، زبان و ادبیات بومی و ارتباط آن با ایران، شخصیت‎های مشترک، ظرفیت‎های جهانی شاعران و ادبیان ایران، و توانمندی‏‌های اقتصادی و سیاسی ایران از جملۀ آنهاست. در پاسخ به سوال ششم که موانع گسترش و ترويج  زبان و خط فارسي در این مناطق کدام‌‏اند؟ می‏توان گفت علاوه‌ ‏بر جریان‏های مسلط زبانی و فرهنگی بین‎المللی (زبان و فرهنگ غربی) و نیز رقبای منطقه‎ای (روسی، ترکی و عربی)، شکل‏‌گیری زبان‏‌های ملی در صد تا صدوپنجاه سال اخیر، مانع اساسی در گسترش و ترویج زبان و خط فارسی در این مناطق بوده است. پاسخ سوال هفت نیز این است که استفاده از دیپلماسی فرهنگی مناسب، تدوین سند ملی احیا و گسترش نقش زبان و ادبیات فارسی در حوزۀ تمدنی آن، ایجاد زیرساخت‎های نرم‎افزاری و سخت‎افزاری مناسب، اعطای بورس تحصیلی به دانشجویان این حوزه، راه‎اندازی شبکه‎های رادیویی و تلویزیونی مخصوص حوزۀ تمدنی، چاپ و نشر کتاب‎ها و مجلات مشترک، بازنگری در سرفصل‎های رشتۀ زبان و ادبیات فارسی بخشی از این راهکارهاست. در پاسخ به سوال هشتم که توانمندي‏‌ها و ويژگي‏‌هاي خط و زبان فارسي چيست و آیا امکان احیای نقش گذشتۀ زبان و خط فارسی در حوزۀ تمدنی آن وجود دارد؟ می‌‏توان گفت زبان فارسی، زبان دوم جهان اسلام است. این زبان در شکل‎گیری بسیاری از فرهنگ‎های ملی حوزۀ تمدنی ایران نقش بارزی داشته و دارد. شاعران و ادبیان این زبان در زمرۀ بزرگ‎ترین و شاخص‌‏ترین شاعران و ادیبان جهان بوده‏‌اند. امکان احیای نقش تاریخی زبان فارسی در افغانستان و تاجیکستان وجود دارد. در بقیۀ کشورها باید به فکر برنامه‎ریزی برای ادامۀ حضور ایران و فرهنگ ایرانی و ادبیات فارسی در قالب‏‌های بیانی جدید، از جمله زبان هنر، رسانه‎های تصویری و ترجمه بود. وی همچنین بیان کرد این پژوهش با هدف بررسی زمینه‏‌ها، موانع و راهکارهای گسترش خط و زبان فارسی در کشورهای حوزۀ تمدنی ایران با تکیه بر هفت کشور ازبکستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، پاکستان و هندوستان انجام و در پنج فصل تدوین شده است. خدایار سپس ضمن توضیح فصول تدوین شده در این پژوهش، بیان داشت که فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص دارد. در فصل دوم ایران و حوزۀ تمدنی آن با تکیه بر شش بنیاد مشترک شاملِ 1. بستر اقليمي و جغرافيايي، 2. خط، زبان و ادبيات، 3. دين و نظام اعتقادي و اخلاقي، 4. هويت تاريخي، اعياد و جشن‏‌هاي ملي و مذهبي، و 6. هنر و معماری تعریف و پس از مقایسۀ شاخص‌های توسعۀ انسانی و تولید علم در کشورهای مورد نظر با ایران، هفت کشور یادشده در سه حوزۀ آسیای مرکزی (ازبکستان و ترکمنستان)، قفقاز (آذربایجان، ارمنستان و گرجستان) و شبه‏‌قاره (پاکستان و هندوستان) در قالب خاصی ذیل پنج عنوان کلی 1. جغرافیای طبیعی، 2. جغرافیای انسانی (جمعیت و اقوام)، 3. چشم‌‏انداز تاریخی و سیاسی، 4. وضعیت اجتماعی و فرهنگی (خط، زبان، دین، و جشن‏ها و مراسم)، و 5. اقتصاد معرفی شده است. در فصل سوم ظرفیت‏‌ها، زمینه‌‏ها و بسترهای موجود در کشورهای حوزۀ تمدنی مشترک در دو بخش 1. مراکز و بنیادهای اجرایی و پژوهشیِ دولتی و مردم‏‌نهاد مرتبط با حوزۀ تمدنی مشترک (در ایران و کشورهای هدف)؛ 2. نشریات معتبر خصوصی و دولتی دربارۀ حوزۀ تمدنی مشترک (منتشر شده در ایران و خارج از کشور) معرفی، و سپس حوزۀ تمدنی مشترک در هفت کشور یادشده ذیل سه حوزۀ پیش‏‌گفته در قالب خاصی به مخاطب شناسانده شده است. در فصل چهارم، موانع و راهکارهای گسترش خط و زبان فارسی در کشورهای حوزۀ تمدنی مشترک، بررسی و تحلیل شده است. در فصل پنجم یافته‏‌های پژوهش و نتیجه‎‏گیری ارائه شده و برپایۀ داده‌‏های طرح به سؤال‏‌های هشت‏گانه طرح پاسخ داده شده و فرضیه‏‌های نخستین طرح بررسی شده است.‌ در ادامه اين نشست دکتر ایران‏‌زاده نيز ویژگی‏های این طرح را  اينگونه برشمرد: این پژوهش روشمند است و مبتنی بر سوال و فرضیه. همچنین در این پژوهش، تنها از روش استنادی، تاریخی یا کتابخانه‏‌ای استفاده نشده  و به پرسش‌نامه هم توجه شده و از این منظر هم این پژوهش تقویت شده است و صرفاً مبتنی بر داده‏‌هایی نیست که در کتاب‏ها آمده و پیش‏فرض‏‌هایی هم که در پژوهش مطرح شده، ارزشمند است. ایران‏‌زاده همچنین نکاتی را در خصوص گسترش زبان فارسی در حوزۀ تمدنی ایران بیان کرد که از جمله آنها می‌‏توان به این نکات اشاره کرد: 1. ضرورت تأسیس دانشگاه‏‌های مشترک در حوزه تمدنی 2. توجه به ادبیات تطبیقی که خوشبختانه این ادبیات در دنیای امروز در حال رشد است 3. جذب دانشجویان در مقاطع دکتری و مربیان و مدرسان 4. کاستن از موانع حضور برخی از هیأت‏های علمی در ایران        

خشونت جنسی

 هیچ تعریف عامی برای خشونت جنسی [1]وجود ندارد؛ زیرا هنجارها و قوانین فرهنگی و اجتماعی این عمل را تعریف می‌کنند؛ با وجود این، بسیاری از متخصصان در مورد مفاهیم بنیادی ...

نبردهای فرهنگی

عبارت «نبرد فرهنگی[1]»، اشاره به منازعات میان افراد یا گروه‌هایی دارد که خود را اعمال و درک فرهنگی بنیانی را حفظ یا تاحدی تغییر می‌دهند. این در حوزة منازعات سیاسی ...

گروه های علمی پژوهشکده هنر

معرفی كتاب «بررسی چگونگی واگذاری وظایف روابط‌ عمومی‌های دولتی به بخش غیر دولتی»

معرفی كتاب «بررسی چگونگی واگذاری وظایف روابط‌ عمومی‌های دولتی به بخش غیر دولتی (با تأکید بر نقش تشکل‌های صنفی)»   َ◄پژوهش و نگارش: دکتر محمدرضا سعیدی ◄ويراستار ادبي: شهناز شفیع‌خانی ◄تعداد صفحه: 196 ◄سال انتشار: 1386 ◄نوبت چاپ: اول ◄شمارگان: 200 ◄ناشر : پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات   این کتاب نتیجه پژوهشی است در موضوع «بررسی چگونگی واگذاری وظایف روابط‌ عمومی‌های دولتی به بخش غیر دولتی (با تأکید بر نقش تشکلهای صنفی)» به کوشش دکتر محمدرضا سعیدی که در قالب گزارش پژوهشی منتشر شده‌ است. این پژوهش چگونگی واگذاری وظایف روابط‌عمومی‌های دولتی را به بخش غیردولتی ( با تأکید بر تشکل‌های صنفی) بررسی می‌کند و قابلیت واگذاری وظایف و ترتب و تقدم هر یک از فعالیت‌های روابط‌ عمومی‌های دولتی را برای واگذاری به بخش غیر دولتی می‌سنجد.   نویسنده در فصل اول به بیان مسئله، اهمیت و پیشینه پژوهش، و تعریف مفاهیم مربوط پرداخته است، در فصل دوم در بیان چارچوب نظری پژوهش، با اعتقاد به این‌که موضوع سازمان‌ها و تشکل‌های غیردولتی با مفاهیم مشارکت مردمی، سرمایه اجتماعی و تمرکززدایی، حوزه نظری واحدی را تشکیل می‌دهند، به تعریف مفاهیم یادشده پرداخته که عبارتند از: تأثیر مشارکت مردمی در توسعه روابط عمومی، تعریف تشکل‌های غیردولتی، هابرماس و مفهوم حوزه عمومی و ... .   نویسنده در فصل سوم، متغیرها، سؤالات، جامعه آماری و روش تحقیق را بیان نموده است؛ جامعه آماری این پژوهش اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل تشکل‌های صنفی روابط عمومی، مدیران‌کل روابط عمومی وزارتخانه‌ها و متخصصان روابط عمومی، است. در فصل پایانی در تحلیل سازمان‌های غیردولتی روابط ‌عمومی و وظایف قابل واگذاری به آن‌ها، به بیان قوانین و مقررات موجود، معرفی انجمن‌ها و تشکل‌های روابط ‌عمومی و نیز تحلیل وظایف قابل واگذاری به آن‌ها شامل: وظایف انتشاراتی، تبلیغاتی، رسانه‌ای، ارتباط مردمی و ... ، پرداخته شده است.   پژوهشگر در نتیجه‌گیری خود، الف- قابلیت و چگونگی واگذاری وظایف را در سه لایه بر می‌شمرد که عبارتند از: وظایفی که قابل واگذاری هستند و ضرورتی برای انجام‌شدن آن‌ها از طریق بخش دولتی وجود ندارد مانند بسیاری از وظایف انتشاراتی، تبلیغاتی، سمعی- بصری، خدماتی، مطالعه و برنامه‌ریزی و ...، وظایفی که از قابلیت واگذاری کمی برخوردارند و نیاز به حساسیت و نظارت بیشتر بخش دولتی در واگذاری وجود دارد مانند:‌ تولید گزارش عملکرد سالانه سازمان‌ها، برگزاری سخنرانی، فعالیت‌های ویژه مرتبط با صدا و سیما و ...، و نیز وظایفی که حساسیت بیشتری دارند و اصلاً قابل واگذاری نیستند؛ ب- توانمندی تشکل‌های روابط ‌عمومی را برای پذیرفتن وظایف (در سال اجرای پژوهش)، از نظر سرمایه فیزیکی و سخت‌افزاری به شدت ضعیف می‌داند و برای افزایش توانمندی آن‌ها اقداماتی را پیشنهاد می‌کند.   کتاب «بررسی چگونگی واگذاری وظایف روابط‌ عمومی‌های دولتی به بخش غیردولتی (با تأکید بر نقش تشکلهای صنفی)» در چهار فصل تدوین شده است؛ فصل اول: مبانی تحقیق، فصل دوم: چارچوب نظری (روابط عمومی و بخش غیردولتی)، فصل سوم: روش تحقیق، فصل چهارم: تحلیل سازمان‌های غیردولتی روابط عمومی در ایران و وظایف قابل واگذاری. براي دريافت متن كامل كتاب اينجا كليك كنيد.

رزومه دکتر فرزانه فرشیدنیک

مشخصات فردینام و نام خانوادگی: فرزانه فرشیدنیکرایانامه: farshidnik@ricac.ac.irاستادیار پژوهشکده هنر، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.سوابق تحصیلیدکتری پژوهش هنر دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۹۴.کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۸۹.کارشناسی معماری، ...

خشونت خانگی

 خشونت خانگی[1] ‐ که معمولاً به ایراد عمدی آسیب جسمی، جنسی، یا عاطفی از سوی شریک جنسی یا عضو خانواده گفته می‌شود ‐ همواره جزئی از تاریخ بشری بوده است. ...

نرخ زادوولد

   نرخ ­های زادوولد[1] سنجه‌هایی است که دانشمندان علوم اجتماعی و روزنامه­ نگاران برای نشان‌دادن سهم موالید جدید در رشد سالانه جمعیت کل کشور و نیز افزایش بالقوه آتی جمعیت، ...

برنامه های پژوهشی پژوهشکده هنر

گزارش «رمضان؛ منظري اجتماعي»

«رمضان؛ منظري اجتماعي» «رمضان؛ منظري اجتماعي» مجموعه تحليل‌‌هايي است درباره ابعاد ديني، مذهبي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي رمضان كه از سوي دفتر رصد فرهنگ و اجتماع پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و در قالب گزارش فرهنگي منتشر شده است. به استناد اين گزارش، تاكنون به رمضان، به مثابه پديده‌اي اجتماعي، كمتر پرداخته شده و از اين‌رو، در ادبيات علوم اجتماعي و علوم انساني ايران، نوعي فقر در تحليل اجتماعي رمضان احساس مي‌شود. اين گزارش تاكيد مي‌كند براي فهم درست پديده اجتماعي رمضان و آگاهي از تحولات و تطورات آن در طول زمان و سود‌بردن از ظرفيت‌هاي شفابخش آن بايد با انديشه و بازانديشي به پديدة ‌دامن‌گستر و چند‌بعدي رمضان پرداخت.   تحليل‌هايي كه در اين گزارش با هدف استفاده هرچه بيشتر از نعمت رمضان در خدمت به ساخت جامعه‌اي اخلاقي‌تر، عادلانه‌تر و بانشاط‌تر تدوين شده به اين شرح است: «رمضان؛ عيد همگاني؛ نگاهي مقايسه‌اي به رمضان عربي و رمضان ايراني»، «رمضان، نعمت اجتماعي و سازوكارهاي طرد»، «ارتقاي روزه‌داري از عبادت فردي به مناسك اجتماعي»، «رمضان و سياستگذاري مكان ديني؛‌ تجربه‌ رمضان در مصلاي تهران»، ‌«ظرفيت‌هاي مغفول عيد فطر در ايران»، «ماه رمضان و امكان تقويت حوزه عمومي در شهر» و ‌«رمضانِ خودسازي و تهديد تن‌آسايي».   اين گزارش كه تلاشي است آغازين براي فهم ابعاد اجتماعي رمضان، سعي دارد با برداشتن گام‌هاي اوليه براي نگاهي انگاره‌محور و دقيق به مناسك ديني و مذهبي،‌ ضمن ايفاي نقش تحذيرِ خطرها و آسيب‌ها، ظرفيت‌هاي فرهنگي و اجتماعي اين مناسك را با هدف كاستن از دردهاي اساسي جامعه ايران در بلند مدت روشن‌تر كند.

خشونت در مدارس

 متخصصان زمانی خشونت در مدارس [1] را این‌گونه تعریف می‌کردند: «جرمی جدی (یعنی قتل، تجاوز، ضرب‌وشتم، دزدی و سرقت) که در محیط مدرسه رخ می‌دهد». بااین‌حال، زمانی که آگاهی اجتماعی ...

نرخ کل باروری

 نرخ کل باروری[1] (تی.اف.آر) جزءِ متداول‌ترین ابزارهای اندازه­ گیری زادوولد است. نرخ کل باروری به‌عنوان یک مقیاس دوره‌ای، معمولاً زادوولد را به شکل مقطعی بررسی می ­کند. این نرخ نشان ...

كتاب «آئين‌ها و رسوم سنتي خميني‌شهر»

«آئين‌ها و رسوم سنتي خميني‌شهر در عيد نوروز و ماه مبارك رمضان» كتاب «آئين‌ها و رسوم سنتي خميني‌شهر در عيد نوروز و ماه مبارک رمضان» ازدستاوردهاي پژوهشي پژوهشگاه است كه توسط دکتر آذر قلي‌زاده، مريم سهرابي رناني و زهرا سهرابي رناني و با نظارت دکتر وحيد قاسمي در پژوهشکده هنرهاي سنتي ـ اسلامي انجام شده است. آداب و رسوم، اعتقادات و باورهاي هر ملت جزئي از فرهنگ آن ملت محسوب مي‌شود که شناخت آنها، ما را با روحيات و اوضاع فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي آن ملت آشنا مي‌سازد. اين كتاب با هدف بررسي و شناسايي آئين‌ها و رسوم سنتي خميني‌شهر در رابطه با مناسبت‌هاي اسلامي ‌‌ـ ايراني به ويژه نوروز و ماه رمضان تحقيق شده است. معرفي ابعاد تاريخي و جغرافيايي نوروز و ماه رمضان، معرفي سنت‌ها، باورها و اعتقادات مردم خميني‌شهر، معرفي سنت‌هاي خاص منطقه که در حال زوال و فراموشي هستند، ارائه‌ راهکار به منظور حفظ و احياي سنت‌هاي حسنه مربوط به اين ايام از ديگر اهداف اين كتاب است. پرداختن به مراسمي همچون سمنوپزان، خانه‌تكاني، كاشتن سبزه، چهارشنبه‌سوري، هفت‌سين، شنبه‌سبزي و... (آداب مخصوص نوروز) و مراسم مخصوص ماه مبارک رمضان مانند کلوخ‌اندازان، رويت هلال ماه رمضان، برپايي مناسک شب‌هاي قدر، آئين‌هاي شب نيمه‌ ماه مبارک رمضان، آداب و رسوم شب و روز بيست وهفتم و آداب ويژه روز عيد سعيد فطر از مطالب خواندني اين كتاب است. كتاب «آئين‌ها و رسوم سنتي خميني‌شهر در عيد نوروز و ماه مبارک رمضان» در سه فصل، 180 صفحه و با قيمت 9 هزار تومان از سوي انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.

رزومه دکتر رضا تسلیمی طهرانی

رضا تسلیمی طهرانیایمیل: taslimi@ricac.ac.ir   و rtaslimitt@gmail.comحوزه ‌های مورد علاقه:جامعه شناسی فرهنگ، جامعه‌­شناسی طبقات اجتماعی و سبک زندگی، جامعه‌شناسی مرگ و مردن، جامعه‌شناسی دین، جامعه‌شناسی پزشکی، جامعه‌شناسی ادبیات، جامعه‌شناسی معرفت، نظریه‌های ...

خشونت

 خشونت [1]  یک نیروی آسیب‌رسان اعمال‌شده برای آسیب‌زدن به افراد یا اشیاست. خشونت که توسط تعدادی از نیروهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در خانواده‌ها، محله‌ها، دولت-ملت‌ها و اجتماع‌های بین‌المللی گسترده‌تر ...

نرخ مرگ‌ومیر

   نرخ مرگ‌ومیر[1] اطلاعاتی درباره مرگ در یک جمعیت ارائه می­کند. اساسی­ترین معیار نرخ­ مرگ، نرخ خام مرگ (سی.دی.آر)[3]، تعداد مرگ­ در یک جمعیت در هر 1000 نفر در همان ...